نمونه سند بذل مهریه

بذل مهریه یعنی زن با رضایت کامل و اختیار خودش، تمام یا بخشی از مهریه اش رو به همسرش ببخشه و دیگه نتونه اون رو پس بگیره. این کار می تونه با سند رسمی تو دفترخونه یا حتی یه سند عادی دست نویس انجام بشه، ولی حواست باشه که هر کدوم قواعد و نکات خودش رو داره و باید حسابی مراقب جزئیاتش باشی تا بعداً پشیمونی به بار نیاد.

مهریه، این حق مالی مهم که از همون اول عقد به زن تعلق می گیره، گاهی اوقات می تونه موضوع یک بخشش یا بذل بشه. شاید فکر کنید بخشیدن مهریه کار ساده ایه، اما تو دنیای حقوقی، پیچیدگی ها و ظرافت های خاص خودش رو داره که اگه بهشون توجه نکنید، ممکنه بعدها حسابی پشیمون بشید. فرقی نمی کنه که خانم هستید و قصد بخشیدن دارید، یا آقا هستید و می خواهید از این موضوع سر در بیارید؛ دونستن جزئیات بذل مهریه، همونقدر که توی زندگی مشترک مهمه، موقع تصمیم گیری های بزرگ مثل طلاق هم اهمیتش دوچندان میشه.

این مقاله قراره یه راهنمای کامل و رفیق خوب شما باشه تا قدم به قدم با بذل مهریه آشنا بشید، تفاوت هاش رو با بقیه روش های بخشیدن بدونید و یه نمونه سند بذل مهریه درست و حسابی هم دستتون باشه. ما اینجا هستیم تا کمک کنیم با آگاهی کامل تصمیم بگیرید و از هرگونه ابهام یا ضرر احتمالی جلوگیری کنید. پس با ما همراه باشید تا نگاهی عمیق تر به این موضوع مهم حقوقی بندازیم.

بذل مهریه چیست؟ تعریف حقوقی و ارکان آن

بذل مهریه، به زبان ساده و خودمونی، یعنی خانوم خانوما با رضایت کامل و اختیار خودش، تمام یا بخشی از مهریه ای که حقشه رو به آقا همسرش می بخشه. این بخشش یه جور دست کشیدن از اون حق مالیه که از روز عقد به گردن آقا افتاده بود. بذل کردن مهریه چیزی نیست جز همون حق تصرفی که هر مالک بر مال خودش داره، و مهریه هم یه مال محترمه برای خانوم.

طبق ماده ۱۰۸۲ قانون مدنی ما، به مجرد عقد، زن، مالک مهر می شود و می تواند هر نوع تصرفی که بخواهد در آن بنماید. یعنی چی؟ یعنی از لحظه ای که خطبه عقد خونده میشه، مهریه مال شماست و می تونید باهاش هر کاری دوست دارید بکنید؛ از خرج کردن و مطالبه اش گرفته تا بخشیدن. بذل مهریه هم دقیقاً یکی از همین تصرفاته.

حالا بذل مهریه برای اینکه صحیح و حسابی باشه، چند تا رکن و شرط اساسی داره که باید رعایت بشه:

• قصد و رضا: یعنی خانوم با دل و جون، نه تحت فشار یا تهدید، تصمیم به بخشش مهریه گرفته باشه. اگه خدای نکرده اجباری در کار باشه، این بخشش از نظر قانونی باطله.
• اهلیت: هم خانوم و هم آقا باید اهلیت قانونی داشته باشن. یعنی عاقل، بالغ و رشید باشن. یه بچه کوچیک یا کسی که مشکلات ذهنی داره، نمی تونه مهریه ببخشه یا قبول کنه.
• قبول بذل توسط زوج: این بخش خیلی مهمه! صرف اینکه خانوم بگه بخشیدم، کافی نیست. آقا هم باید این بخشش رو قبول کنه. این قبول کردن می تونه شفاهی باشه یا کتبی، ولی برای اینکه محکم کاری بشه، بهتره حتماً کتبی و رسمی باشه.

وقتی خانوم مهریه رو می‌بخشه، از نظر حقوقی انگار داره اون حقش رو به همسرش هبه می کنه (هدیه می ده). حالا اگه همسر این بخشش رو قبول کنه، اون بخش از مهریه از ذمه مرد ساقط میشه. قبول بذل همون تأییدیه مرد روی بخشش زن هست که بهش جون حقوقی می ده. بدون این قبول، بذل مهریه اثری نداره. پس یادتون باشه، مثل هر معامله ای، اینجا هم دو طرف باید نقش خودشون رو ایفا کنن.

تفاوت های کلیدی: بذل مهریه در مقایسه با ابراء، هبه و صلح مهریه

توی بحث مهریه، خیلی وقت ها اصطلاحاتی مثل بذل، ابراء، هبه و صلح رو می شنویم که ممکنه حسابی آدم رو گیج کنه. با اینکه همه شون یه جورایی به بخشیدن مهریه یا دست کشیدن از اون اشاره دارن، اما از نظر حقوقی فرق های مهمی با هم دارن که دونستنشون حیاتیه. بیاین ببینیم تفاوت این ها کجاست:

بذل مهریه

بذل مهریه معمولاً وقتی استفاده میشه که هدف، بخشیدن مهریه برای طلاق خلع یا مبارات باشه. تو این جور طلاق ها، زن مهریه (یا بخشیش) رو به مرد می بخشه تا مرد هم راضی به طلاق بشه. در واقع، بذل اینجا یه جور فدیه (عوض) برای گرفتن طلاق محسوب میشه. توی طلاق خلع و مبارات، قابلیت رجوع از بذل مهریه وجود داره، یعنی تا وقتی عده تموم نشده، زن می تونه پشیمون بشه و مهریه رو پس بگیره، مگر اینکه مرد هم تو دوران عده رجوع کنه یا عده تموم بشه. ماهیت بذل، معمولاً یه نوع هبه (بخشش) هست، حالا می تونه معوض باشه (یعنی در ازای چیزی مثل طلاق) یا غیرمعوض (یعنی بدون هیچ چشم داشتی).

ابراء مهریه

ابراء یعنی زن به طور قطعی و بی برگشت، بدهی مهریه رو از گردن مرد برمی داره. ماهیت ابراء، اسقاط دین هست. یعنی دیگه هیچ دینی از بابت مهریه به گردن مرد نیست و زن دیگه هیچ ادعایی نسبت به اون نداره. مهم ترین فرق ابراء با بذل یا هبه اینه که ابراء اصلاً قابل برگشت نیست. یعنی اگه زنی مهریه اش رو ابراء کنه، دیگه نمی تونه از کارش پشیمون بشه و مهریه رو مطالبه کنه. این یه اقدام قاطع و یک طرفه از سمت زنه که به معنای سقوط کامل دین مهریه ست و نیازی به قبول مرد نداره، فقط باید مرد از این ابراء باخبر بشه.

هبه مهریه

هبه یعنی زن مهریه اش رو به صورت هدیه به مرد می بخشه. ماهیت هبه، یک عقد جایز هست. یعنی چی؟ یعنی هر دو طرف (هم هبه کننده و هم هبه گیرنده) تا وقتی که اون مال از بین نرفته یا تصرفی روش نشده، می تونن از بخشش پشیمون بشن و اون مال رو پس بگیرن. پس، هبه مهریه اصولاً قابل رجوع هست. مگر اینکه شروط خاصی وجود داشته باشه، مثلاً زن فوت کنه یا مرد روی مهریه هبه شده تصرفی کرده باشه که قابل برگشت نباشه. البته اگه هبه در ازای چیزی (هبه معوض) انجام شده باشه، رجوع کمی سخت تر میشه.

صلح مهریه

صلح مهریه یعنی زن و مرد با هم توافق می کنن که مهریه به نحوی خاص تغییر پیدا کنه، مثلاً زن تمام یا بخشی از مهریه رو در ازای گرفتن یه مال دیگه یا در ازای یه توافق خاص دیگه به مرد ببخشه. ماهیت صلح، عقد لازم هست. یعنی وقتی صلح انجام شد، دیگه هیچ کدوم از طرفین نمی تونن ازش پشیمون بشن و اون رو به هم بزنن. صلح مهریه قابل رجوع نیست و حکم قطعی داره. این روش بیشتر برای حل و فصل اختلافات مالی بین زوجین استفاده میشه.

برای اینکه بهتر این تفاوت ها رو بفهمید، جدول زیر رو ببینید:

ویژگی	بذل مهریه	ابراء مهریه	هبه مهریه	صلح مهریه
ماهیت حقوقی	معمولاً نوعی هبه معوض/غیرمعوض	اسقاط دین	عقد جایز (هدیه)	عقد لازم (توافق)
قابلیت رجوع	غالباً قابل رجوع در عده طلاق خلع/مبارات	غیر قابل رجوع	اصولاً قابل رجوع (مگر با شروط خاص)	غیر قابل رجوع
نیاز به قبول زوج	بله	خیر (فقط اطلاع)	بله	بله
هدف اصلی	معمولاً برای طلاق خلع/مبارات	رفع کامل مسئولیت دین	بخشش مهریه بدون عوض	توافق و حل اختلاف مالی
آثار حقوقی	سقوط دین مهریه با احتمال رجوع	سقوط قطعی دین مهریه	انتقال مالکیت با احتمال رجوع	ایجاد تعهدات لازم الاجرا

یادمون باشه، هر کدوم از این اصطلاحات کاربرد و آثار خودش رو داره و انتخاب نادرست ممکنه حسابی به ضررتون تموم بشه. پس قبل از هر اقدامی، حتماً با یه وکیل متخصص مشورت کنید.

انواع سند بذل مهریه: رسمی یا عادی؟

خب، حالا که فهمیدیم بذل مهریه یعنی چی و با بقیه روش ها چه فرقی داره، می رسیم به این سوال مهم که این بخشش رو چطوری باید ثبت و ضبط کنیم؟ با سند رسمی بریم دفترخونه، یا یه برگه معمولی دست نویس هم کار رو راه می ندازه؟ جواب هر دو درسته، اما هر کدوم مزایا و معایب خاص خودش رو داره که باید باهاش آشنا بشید.

بذل مهریه با سند رسمی (در دفترخانه اسناد رسمی)

وقتی می گیم سند رسمی، منظور همون اقرارنامه ای هست که تو دفترخونه اسناد رسمی تنظیم و ثبت میشه. این کار، مثل یه جور محکم کاری قانونیه که جلوی خیلی از مشکلات احتمالی رو می گیره.

مزایا و معایب سند رسمی

• مزایا:
  • اعتبار بالا: سند رسمی، یه جور سند غیرقابل انکاره. یعنی دیگه کسی نمی تونه بگه من امضا نکردم یا این سند جعلیه. دادگاه ها هم اعتبار زیادی برای این سند قائل هستن.
  • عدم نیاز به اثبات اصالت: اگه خدای نکرده کار به دادگاه بکشه، دیگه نیازی نیست زوجه یا زوج، دنبال شاهد بگردن یا کارشناس خط بیارن که ثابت کنن این امضا واقعی بوده. سند رسمی، خودش اعتبار داره.
  • سهولت اجرا: اگه اختلافی پیش بیاد، اجرای مفاد سند رسمی خیلی راحت تر از سند عادیه و دردسر کمتری داره.
  • حضور مشاور حقوقی: تو دفترخونه، سردفتر تا حدی نقش یه مشاور رو بازی می کنه و شما رو با مفاد و آثار سند آشنا می کنه.
• معایب:
  • هزینه: خب، تنظیم سند رسمی تو دفترخونه هزینه هایی داره (شامل حق التحریر و مالیات) که ممکنه برای بعضی ها یه بار مالی باشه.
  • زمان بر بودن: باید وقت قبلی بگیرید، حضوری مراجعه کنید و مراحل اداری رو طی کنید که ممکنه کمی زمان بر باشه.
  • نیاز به حضور زوجین: معمولاً برای تنظیم سند رسمی بذل مهریه، حضور همزمان زن و شوهر تو دفترخونه الزامیه.

مراحل تنظیم سند در دفترخانه (گام به گام)

1. توافق اولیه: اول از همه، زن و شوهر باید سر موضوع بذل مهریه به توافق برسن و تصمیمشون رو قطعی کنن.
2. انتخاب دفترخانه: یه دفترخونه اسناد رسمی پیدا کنید که براتون راحت تره.
3. تهیه مدارک: مدارک لازم رو آماده کنید (که در ادامه می گیم).
4. مراجعه حضوری: زن و شوهر به همراه مدارک به دفترخونه مراجعه می کنن.
5. تنظیم پیش نویس: سردفتر یا دفتر یار بر اساس توضیحات شما و مدارک، پیش نویس اقرارنامه بذل مهریه رو تنظیم می کنه.
6. مطالعه و تأیید: شما باید پیش نویس رو با دقت بخونید و مطمئن بشید که همه چیز دقیق و درسته و خواسته شما رو منعکس می کنه.
7. امضا و ثبت: بعد از تأیید، سند توسط زوجین (و در صورت نیاز شهود) امضا میشه و سردفتر اون رو مهر و شماره ثبت می کنه.
8. دریافت رونوشت: یه رونوشت از سند رسمی به هر دو طرف داده میشه.

مدارک لازم

• شناسنامه و کارت ملی زوجین
• سند ازدواج (عقدنامه)
• حضور خود زوجین (در صورت عدم امکان حضور، ارائه وکالت نامه رسمی با حدود اختیارات مشخص الزامی است)

هزینه ها

هزینه های تنظیم سند رسمی بسته به میزان مهریه و تعرفه های سالانه کانون سردفتران متفاوته. بهتره قبل از مراجعه، از دفترخانه مورد نظر در مورد هزینه های دقیق پرس وجو کنید.

بذل مهریه با سند عادی (دست نویس یا چاپی غیررسمی)

سند عادی، همون برگه دست نویس یا چاپیه که خودتون تنظیم می کنید و تو دفترخونه ثبت نمیشه. این روش هم اگه درست انجام بشه، از نظر حقوقی معتبره، ولی ریسک های خاص خودش رو داره.

مزایا و معایب سند عادی

• مزایا:
  • سرعت و سادگی: خیلی سریع و راحت می تونید یه سند عادی رو تنظیم کنید و نیازی به مراجعه به ادارات و طی مراحل اداری نیست.
  • عدم نیاز به هزینه: هیچ هزینه ای بابت تنظیم و ثبت پرداخت نمی کنید.
• معایب:
  • مشکلات اثبات اصالت: اگه خدای نکرده یکی از طرفین منکر امضا یا محتوای سند بشه، اثبات اصالت سند تو دادگاه کار سختیه و نیاز به کارشناس خط، شهود و کلی دوندگی داره.
  • اعتبار کمتر: دادگاه ها به سند رسمی اعتبار بیشتری می دن و برای سند عادی سخت گیری بیشتری دارن.
  • ریسک های حقوقی: احتمال بروز اختلاف و سوءاستفاده بیشتره، چون ممکنه مفاد سند واضح نباشه یا به نکات حقوقی مهمی اشاره نشده باشه.

شرایط صحت و اعتبار سند عادی

برای اینکه یه سند عادی بذل مهریه معتبر باشه و تو دادگاه قبولش کنن، باید چند تا شرط مهم رو رعایت کنید:

• صراحت متن: متن سند باید خیلی واضح و بدون ابهام باشه. دقیقاً مشخص بشه که زن چی رو (تمام یا بخشی از مهریه) و به کی می بخشه.
• امضای طرفین: حتماً هم زن و هم مرد باید سند رو امضا کنن. توصیه میشه علاوه بر امضا، اثر انگشت هم داشته باشن.
• تاریخ دقیق: حتماً تاریخ دقیق تنظیم سند رو بنویسید.

اهمیت حضور شهود و امضای آن ها

اگه سند عادی تنظیم می کنید، حضور حداقل دو نفر شاهد عاقل و بالغ که بی طرف باشن و پای سند رو امضا کنن، خیلی مهمه. امضای شهود، تو دادگاه می تونه به اثبات اصالت و محتوای سند کمک زیادی کنه و اعتبار اون رو بالا ببره. شهود باید مفاد سند رو بخونن و از توافق طرفین آگاه باشن.

توصیه های حقوقی برای به حداقل رساندن ریسک های سند عادی

اگه مجبور شدید سند عادی تنظیم کنید، برای به حداقل رسوندن ریسک ها این نکات رو در نظر داشته باشید:

• متن رو با دقت بنویسید و از یه متخصص حقوقی کمک بگیرید تا هیچ نکته ای از قلم نیفته.
• حتماً از امضا و اثر انگشت طرفین استفاده کنید.
• چندین نسخه از سند تهیه کنید و هر دو طرف یه نسخه نزد خودشون نگه دارن.
• حتماً از شهود معتبر و قابل اعتماد استفاده کنید و مشخصات کاملشون رو تو سند بیارید.
• اگه امکانش هست، کل فرآیند امضا رو فیلم بگیرید تا مدرک محکمی داشته باشید (البته باید با اطلاع و رضایت همه باشه).

در نهایت، همیشه توصیه میشه که برای بذل مهریه، از سند رسمی استفاده کنید تا خیالتون از هر جهت راحت باشه. اما اگه بنا به دلایلی این امکان وجود نداره، با رعایت نکات بالا می تونید سند عادی معتبری داشته باشید.

نمونه سند بذل مهریه (با قابلیت دانلود و راهنمای تکمیل)

خب رسیدیم به اون بخشی که خیلی ها منتظرش بودن؛ یه نمونه سند بذل مهریه! درست کردن یه سند بذل مهریه، چه رسمی باشه چه عادی، نیاز به دقت زیادی داره تا هیچ حق و حقوقی ضایع نشه و بعداً سوءتفاهمی پیش نیاد. اینجا یه نمونه متن بذل مهریه کامل رو براتون آوردیم و بعدش هم قدم به قدم توضیح می دیم که چطور پرش کنید. یادتون باشه این فقط یه الگوئه و هر موقعیت ممکنه شرایط خاص خودش رو داشته باشه، پس مشورت با وکیل همیشه در اولویته.

نمونه کامل سند بذل تمام مهریه

بسمه تعالی

اقرارنامه بذل و اسقاط کافه مهریه

اینجانب (زوجه) سرکار خانم [نام و نام خانوادگی زوجه]، فرزند [نام پدر زوجه]، به شماره شناسنامه [شماره شناسنامه زوجه] و کد ملی [کد ملی زوجه]، متولد [تاریخ تولد زوجه]، به آدرس [آدرس کامل محل سکونت زوجه]، با استناد به سند نکاحیه شماره [شماره سند ازدواج] که در تاریخ [تاریخ ازدواج] در دفتر ازدواج شماره [شماره دفتر ازدواج] شهرستان [نام شهرستان] تنظیم گردیده است، همسر شرعی و قانونی جناب آقای [نام و نام خانوادگی زوج]، فرزند [نام پدر زوج]، به شماره شناسنامه [شماره شناسنامه زوج] و کد ملی [کد ملی زوج]، متولد [تاریخ تولد زوج]، به آدرس [آدرس کامل محل سکونت زوج] می باشم.

بدینوسیله، اینجانب زوجه، در کمال صحت عقل و سلامت جسمانی، با اراده آزاد و رضایت کامل قلبی و بدون هیچ گونه اکراه و اجباری، تمامی مهریه مندرج در سند نکاحیه فوق الذکر را که شامل [میزان دقیق مهریه، مثلاً: ۱۱۴ سکه تمام بهار آزادی و یک جلد کلام الله مجید و یک شاخه نبات] می باشد، به صورت کلی و جزئی، حال و آینده، عندالمطالبه و عندالاستطاعه، به زوج محترم، جناب آقای [نام و نام خانوادگی زوج]، بذل و هبه معوض بلاعوض نمودم.

زوج محترم، جناب آقای [نام و نام خانوادگی زوج] نیز با علم و اطلاع کامل از مفاد این اقرارنامه، بذل و بخشش مهریه فوق الذکر را قبول و تأیید نمودند (قبول ما بذل).

با امضای این اقرارنامه، اینجانب زوجه، حق هرگونه مطالبه مهریه، چه در حال و چه در آینده، از جمله حق رجوع از بذل مهریه و استرداد آن را، از خود سلب و ساقط نموده و هیچ گونه حق و ادعایی نسبت به مهریه مذکور نخواهم داشت. لازم به ذکر است که این بذل مهریه برای قطعیت طلاق خلع/مبارات در نظر گرفته شده و حق رجوع زوجه از بذل، حتی در ایام عده طلاق، ساقط می گردد. (در صورت عدم طلاق، این بند را حذف نمایید).

در خصوص سایر حقوق مالی از قبیل نفقه معوقه، اجرت المثل ایام زوجیت، نحله، شروط ضمن عقد و سایر حقوق مربوط به دوران زوجیت، اینجانب زوجه تمامی این حقوق را نیز به زوج محترم بذل و اسقاط نموده و از هرگونه ادعایی در این خصوص صرف نظر می نمایم. (در صورت عدم بذل سایر حقوق، این بند را حذف نمایید).

این اقرارنامه در [تعداد] نسخه متحدالمتن و متحدالاعتبار تنظیم و به امضای طرفین و شهود رسید. تاریخ تنظیم: [تاریخ کامل]

محل امضا و اثر انگشت زوجه:
نام و نام خانوادگی:
امضا و اثر انگشت:

محل امضا و اثر انگشت زوج:
نام و نام خانوادگی:
امضا و اثر انگشت:

محل امضا و اثر انگشت شاهد اول:
نام و نام خانوادگی:
شماره ملی:
امضا و اثر انگشت:

محل امضا و اثر انگشت شاهد دوم:
نام و نام خانوادگی:
شماره ملی:
امضا و اثر انگشت:

نمونه سند بذل قسمتی از مهریه

اگر قصد دارید فقط بخشی از مهریه رو بذل کنید، باید توی بند دوم سند بالا، به جای تمامی مهریه مندرج در سند نکاحیه…، دقیقاً مشخص کنید که چه مقدار یا چه جزئی از مهریه رو می بخشید. مثلاً می تونید بنویسید:

بدینوسیله، اینجانب زوجه، …، با اراده آزاد و رضایت کامل قلبی و بدون هیچ گونه اکراه و اجباری، تعداد [تعداد دقیق، مثلاً: ۵۰] سکه تمام بهار آزادی از مهریه مندرج در سند نکاحیه فوق الذکر را به زوج محترم، جناب آقای [نام و نام خانوادگی زوج]، بذل و هبه معوض بلاعوض نمودم. لازم به ذکر است که [میزان باقی مانده مهریه، مثلاً: ۶۴ سکه تمام بهار آزادی و یک جلد کلام الله مجید و یک شاخه نبات] از مهریه همچنان به قوت خود باقی است و حق مطالبه آن برای اینجانب محفوظ است.

راهنمای گام به گام تکمیل نمونه سند

1. مشخصات هویتی کامل زوجه و زوج: دقیقاً همه جاهایی که علامت [ ] گذاشته شده، اطلاعات شناسنامه ای و هویتی خودتون و همسرتون رو با دقت کامل بنویسید. حتی یک اشتباه کوچیک می تونه دردسرساز بشه.
2. مشخصات سند نکاحیه و میزان مهریه: اطلاعات سند ازدواجتون رو مثل شماره سند، تاریخ ثبت و شماره دفتر ازدواج رو به طور کامل وارد کنید. همینطور میزان دقیق مهریه که توی عقدنامه ذکر شده (تعداد سکه، مبلغ وجه نقد، یا هر چیز دیگه) رو با جزئیات کامل بنویسید.
3. اقرار صریح زوجه به بذل: این بند جاییه که شما به عنوان زوجه، اعلام می کنید که با رضایت کامل دارید مهریه رو می بخشید. اگه قراره تمام مهریه بخشیده بشه، از عبارت تمامی مهریه استفاده کنید.
4. اقرار صریح زوج به قبول بذل: این بخش تاییدیه مرد بر بخشش زنه. مرد باید به وضوح اعلام کنه که این بذل رو قبول داره (قبول ما بذل).
5. سلب حق رجوع زوجه: این بند خیلی مهمه، مخصوصاً اگه بذل مهریه برای طلاق خلع یا مبارات باشه. با این بند، زن حق پشیمانی و رجوع از مهریه در دوران عده رو از خودش سلب می کنه. اگه بذل مهریه برای طلاق نیست و فقط یه بخشش ساده هست، می تونید این قسمت رو حذف کنید یا طوری بنویسید که حق رجوع حفظ بشه (که در این صورت ماهیت هبه پیدا می کند).
6. سایر حقوق مالی (نفقه، اجرت المثل): اگه همراه با مهریه، قصد دارید از بقیه حقوق مالی مثل نفقه گذشته، اجرت المثل، نحله و … هم دست بکشید، حتماً اینجا به طور صریح ذکر کنید. اگه این حقوق رو نمی بخشید، این بند رو حذف کنید.
7. امضا و اثر انگشت: در آخر، حتماً هم زن و هم شوهر و حداقل دو نفر شاهد معتبر، باید این سند رو امضا و اثر انگشت بزنن. حضور شهود برای سند عادی اعتبار زیادی داره.
8. تاریخ تنظیم: تاریخ دقیق روزی که سند رو تنظیم می کنید، با جزئیات کامل بنویسید.

تذکر مهم: این نمونه ها جنبه راهنما دارند و با توجه به حساسیت موضوع و پیچیدگی های حقوقی، مشاوره با یک وکیل متخصص خانواده قبل از هرگونه اقدام ضروری است. این مقاله به هیچ وجه جایگزین مشاوره حقوقی نیست.

برای دانلود این نمونه سند، می توانید از لینک های فرضی زیر استفاده کنید. (تذکر: این لینک ها واقعی نیستند و صرفاً برای نمایش ساختار هستند):

نمونه سند بذل مهریه (فایل Word قابل ویرایش)

نمونه سند بذل مهریه (فایل PDF)

نکات حقوقی حیاتی در مورد بذل مهریه

بذل مهریه، مثل یه چاقوی دو لبه می مونه؛ اگه با آگاهی و دقت ازش استفاده بشه، می تونه گره گشا باشه، اما اگه سرسری بگیریدش، ممکنه حسابی به خودتون آسیب بزنید. اینجا چند تا نکته حقوقی مهم و اساسی رو براتون آوردیم که حتماً باید قبل از هر اقدامی بدونید.

قابلیت رجوع از بذل مهریه

این یکی از مهم ترین نکاتیه که باید حواستون بهش باشه. آیا بعد از اینکه مهریه رو بذل کردیم، میشه پشیمون شد و پسش گرفت؟

• در طلاق خلع و مبارات: معمولاً وقتی زن مهریه رو برای طلاق خلع یا مبارات می بخشه (فدیه)، تا زمانی که زن در دوران عده طلاق هست، می تونه از بذلش رجوع کنه و مهریه اش رو پس بگیره. اگه زن رجوع کنه، طلاق خلع یا مبارات به طلاق رجعی تبدیل میشه و مرد هم می تونه در دوران عده به زن رجوع کنه (یعنی زندگی مشترک رو از سر بگیرن). اما اگه زن تو سند بذل مهریه صراحتاً حق رجوع از بذل رو از خودش ساقط کرده باشه، دیگه نمی تونه پشیمون بشه.
• در بذل مهریه عادی (غیر از طلاق خلع/مبارات): اگه بذل مهریه صرفاً یک بخشش خارج از بحث طلاق باشه، ماهیت هبه پیدا می کنه. در هبه، اصولاً واهب (بخشنده) می تونه از هبه خودش رجوع کنه و مال هبه شده رو پس بگیره. مگر در چند مورد خاص:
  • موهوب له (کسی که هبه به او شده، یعنی مرد) روی مال هبه شده تصرفی کرده باشه که مانع رجوع بشه.
  • هبه معوض باشه و عوض اون دریافت شده باشه.
  • واقِب (بخشنده) فوت کنه.
  • موهوب له (در اینجا زوج) فوت کنه.

  پس، اگه سند بذل رو تنظیم می کنید و نمی خواهید امکان رجوع باشه، حتماً باید توی سند به صراحت بنویسید که حق رجوع از بذل سلب و ساقط گردید.

بذل مهریه در طلاق خلع و مبارات: تفاوت ماهیت بذل در این نوع طلاق با بذل عادی

همونطور که گفتیم، بذل مهریه در طلاق خلع و مبارات یه داستان دیگه داره. اینجا بذل مهریه نقش فدیه یا همون عوض طلاق رو بازی می کنه. یعنی زن یه چیزی (مهریه یا بخشیش) رو می ده تا از همسرش طلاق بگیره. تفاوت اصلیش اینه که تو این نوع طلاق، هدف اصلی رها شدن از زندگی مشترکه و بخشش مهریه ابزاری برای رسیدن به این هدفه. اما اگه بذل عادی باشه، صرفاً یه بخشش مهریه برای رفع دین از گردن مرده و ربطی به طلاق نداره.

آیا بذل مهریه بدون اذن پدر/همسر صحیح است؟

یه سوال رایج اینه که آیا زن برای بخشیدن مهریه اش نیاز به اجازه پدر یا همسرش داره؟ جواب قاطعانه خیر است. طبق ماده ۱۰۸۲ قانون مدنی، زن به محض وقوع عقد، مالک مهریه میشه و حق هرگونه تصرفی در اون رو داره. مهریه مال خودشه و برای دخل و تصرف تو مال خودش نیازی به اجازه هیچ کس (نه پدر و نه حتی خود شوهر) نداره. البته اگه بخواد ملک یا ماشینی که مهریه اش بوده رو بفروشه، اگه شوهرش اون رو قبلا به نام خودش نزده باشه، بله نیاز به رضایت شوهر داره (چون برای ثبت سند لازمه). اما برای خود حق مهریه، خیر.

بذل حقوق مالی دیگر همراه با مهریه

خیلی وقت ها، وقتی زوجین تصمیم به بذل مهریه می گیرن، می خوان از بقیه حقوق مالی هم مثل نفقه معوقه، اجرت المثل ایام زوجیت، نحله (حق طلاق) یا حتی شروط ضمن عقد (مثل حق تحصیل، حق اشتغال و…) هم دست بکشن. برای اینکه این بخشش ها هم از نظر حقوقی معتبر باشن و بعداً مشکلی پیش نیاد، باید تک تک این حقوق رو به صورت صریح و واضح در سند بذل مهریه ذکر کنید. صرفاً گفتن تمامی حقوق مالی ممکنه در آینده ابهام ایجاد کنه. هرچه جزئی تر بنویسید، بهتره.

عواقب و آثار حقوقی بلندمدت بذل مهریه

بذل مهریه، یه تصمیم مهم با آثار حقوقی بلندمدته.

• برای زن: مهم ترین عواقبش، از دست دادن یه پشتوانه مالی مهمه. اگه بعداً به مشکل بخوره یا پشیمون بشه و امکان رجوع هم نداشته باشه، ممکنه حسابی از نظر مالی در مضیقه قرار بگیره.
• برای مرد: اگه بذل به صورت قطعی و غیرقابل رجوع باشه، دین مهریه از گردنش برداشته میشه و از این بابت آسودگی خاطر پیدا می کنه.

قبل از هر اقدامی، تمام جوانب رو خوب بسنجید. به اصطلاح کلاهتون رو قاضی کنید و ببینید واقعاً با این بخشش چه چیزی رو به دست میارید و چه چیزی رو از دست می دید.

اهمیت مشاوره حقوقی پیش از هر اقدام

شاید این مهم ترین نکته باشه: همیشه، قبل از هرگونه تصمیم گیری برای بذل مهریه یا امضای هر سندی در این خصوص، با یک وکیل متخصص خانواده مشورت کنید. یه وکیل خوب می تونه با بررسی شرایط خاص شما، تمام جوانب حقوقی رو براتون توضیح بده، ریسک ها رو گوشزد کنه، و بهترین راهکار رو پیشنهاد بده. پشیمانی بعد از امضای سند، خصوصاً اگه حق رجوع رو از خودتون ساقط کرده باشید، ممکنه دیگه سودی نداشته باشه. ضرب المثل داریم که کار از محکم کاری عیب نمی کنه. تو مسائل حقوقی این حرف عین حقیقته.

سوالات متداول (FAQ) در مورد بذل مهریه

آیا بذل مهریه بدون حضور مرد امکان پذیر است؟

برای اینکه بذل مهریه از نظر حقوقی کامل و معتبر باشه، قبول بذل توسط مرد (زوج) ضروریه. زن می تونه به صورت یک طرفه تصمیم به بذل بگیره، اما تا مرد این بذل رو قبول نکنه، اثر حقوقی کامل رو نداره. بنابراین، برای تنظیم سند رسمی در دفترخانه، معمولاً حضور هر دو طرف الزامیه یا اینکه مرد باید با وکالت نامه رسمی، وکیلش رو بفرسته تا از طرف اون قبول بذل کنه.

اگر زن بعد از بذل مهریه پشیمان شود، چه می تواند بکند؟

همونطور که بالاتر هم گفتیم، این موضوع بستگی به نوع و شرایط بذل مهریه داره. اگه بذل در طلاق خلع یا مبارات باشه و زن حق رجوع از بذل رو از خودش ساقط نکرده باشه، می تونه در دوران عده از بذلش رجوع کنه. اما اگه حق رجوع رو ساقط کرده باشه، یا بذل به ماهیت ابراء نزدیک تر باشه، دیگه نمی تونه پشیمون بشه. اگه بذل به شکل هبه عادی (غیر معوض) بوده باشه، اصولاً زن حق رجوع داره مگر اینکه شرایط خاصی (مثل تصرف مرد در مهریه یا فوت یکی از طرفین) پیش اومده باشه. برای همین، تأکید می کنیم که قبل از امضا، تمام جوانب رو با یه وکیل بررسی کنید تا با چشم باز تصمیم بگیرید.

آیا بذل مهریه در عقد موقت نیز انجام می شود؟

بله، مهریه در عقد موقت (صیغه) هم مثل عقد دائم، حق زن محسوب میشه و زن مالک اونه. بنابراین، زن در عقد موقت هم می تونه مهریه خودش رو به مرد ببخشه (بذل کنه). قواعد و نکات حقوقی مربوط به بذل مهریه، تقریباً مشابه همون چیزیه که برای عقد دائم گفتیم. اینجا هم باید قصد و رضایت و اهلیت وجود داشته باشه و مرد هم قبول بذل کنه.

برای بذل مهریه، گواهی عدم امکان سازش لازم است؟

خیر، برای خود فرآیند بذل مهریه به تنهایی نیازی به گواهی عدم امکان سازش نیست. گواهی عدم امکان سازش، برای اقدام به طلاقه، نه بخشیدن مهریه. زن می تونه هر زمان که بخواد، حتی در طول زندگی مشترک و بدون اینکه قصد طلاق داشته باشه، مهریه اش رو ببخشه. اما اگر بذل مهریه به منظور انجام طلاق خلع یا مبارات باشه، طبیعتاً در جریان پرونده طلاق، گواهی عدم امکان سازش هم مطرح میشه.

اعتبار سند عادی بذل مهریه چقدر است؟

سند عادی بذل مهریه (یعنی سند دست نویس یا چاپی که در دفترخانه رسمی ثبت نشده) از نظر حقوقی معتبره، اما اعتبار اثباتی اون در دادگاه کمتر از سند رسمیه. اگه یکی از طرفین منکر محتوای سند یا امضاش بشه، اثبات اصالت سند عادی تو دادگاه چالش برانگیز میشه و نیاز به ارائه مدارک دیگه مثل شهادت شهود، کارشناسی خط و امضا و … داره. به همین خاطر، همیشه توصیه میشه برای جلوگیری از مشکلات احتمالی، بذل مهریه رو با سند رسمی انجام بدید.

آیا می توان حق رجوع از بذل مهریه را ساقط کرد؟ چگونه؟

بله، زن می تونه به صراحت حق رجوع از بذل مهریه رو از خودش ساقط کنه. این کار با ذکر عباراتی واضح در متن سند بذل مهریه انجام میشه. مثلاً می تونید بنویسید: اینجانب زوجه، حق هرگونه رجوع از بذل مهریه مذکور را به طور کلی و قطعی از خود سلب و ساقط نمودم. با درج این عبارت، حتی اگر بذل در طلاق خلع یا مبارات باشد، زن دیگر قادر به رجوع از بخشش خود نخواهد بود و مرد از بابت مهریه کاملاً بری الذمه می شود. این بند، به سند بذل مهریه شما ماهیت قطعی تر و غیرقابل برگشت تری می بخشه.

نتیجه گیری

خب، تا اینجا با هم سفر کردیم تو دنیای بذل مهریه و پیچ و خم هاش. فهمیدیم که این کار فقط یه بخشش ساده نیست، بلکه یه اقدام حقوقی مهمه که می تونه سرنوشت مالی زن و شوهر رو تغییر بده. دیدیم که تفاوت های زیادی بین بذل، ابراء، هبه و صلح مهریه هست و هر کدوم آثار حقوقی خاص خودشون رو دارن که اگه بهشون توجه نکنیم، ممکنه بعداً کلی دردسر برامون پیش بیاد.

یاد گرفتیم که میشه مهریه رو با سند رسمی تو دفترخونه بخشید که اعتبار بالایی داره و خیال آدم رو راحت می کنه، یا با یه سند عادی دست نویس که اگه درست و با رعایت نکات قانونی انجام نشه، ممکنه تو دادگاه دچار چالش بشه. نکاتی مثل قابلیت رجوع از بذل مهریه، اهمیت بذل در طلاق خلع و مبارات و عدم نیاز به اجازه پدر یا همسر برای بخشیدن مهریه، همگی جزئیات مهمی بودن که باید تو ذهنمون بمونن.

در آخر، باز هم تأکید می کنیم که بذل مهریه یه تصمیم بزرگ و سرنوشت سازه. قبل از اینکه قلم به دست بگیرید و هر سندی رو امضا کنید، حتماً با یه وکیل متخصص خانواده مشورت کنید. یه چشم بینا و یه ذهن آگاه حقوقی، می تونه تمام ابهامات رو براتون روشن کنه و جلوی پشیمانی های احتمالی رو بگیره. همیشه یادتون باشه که آب ریخته رو نمیشه جمع کرد، پس با آینده نگری و آگاهی کامل قدم بردارید تا بهترین تصمیم رو برای خودتون و زندگیتون بگیرید.