از تصویب سند ملی موسیقی تا دفاع تمام قد از هنرمندان/ هنرمندانی را که امسال از دست دادیم

گزارش یوکسیت از اتفاقات مهم موسیقی کشور در سال 1402؛

فراز و نشیب های عرصه موسیقی کشور در سال 1402 هم خوب بود و هم بد. تصویب سندملی موسیقی کشور، اخراج نوازندگان ارکستر سمفونیک، برپایی جشنواره های فجر و نواحی و دو نمایشگاه عرصه موسیقی برخی از این اتفاقات هستند.

به گزارش خبرنگار فرهنگ و جامعه خبرگزاری علم و فناوری یوکسیت، عرصه موسیقی کشورهمچون بسیاری از بخش های مختلف فرهنگ و هنر در سال 1402 با فراز و نشیب ها و اُفت و خیز های زیادی همراه شد، بماند که پس از گذشت یک سال از شرایط سخت کرونایی در این سال شاهد فعالیت ها و جنب و جوش هنرمندان و برپایی جشنواره ها با حضور حداکثری هنرمندان بودیم، اما اتفاقات تلخ و ناگوار هم در این عرصه امسال کم نبوده است.

در این گزارش به مناسبت ایام نوروز تلاش داریم برخی اتفاقات خوب و بد عرصه موسیقی را از نظر بگذرانیم:

در ابتدای این گزارش به برخی از درگذشتگان عرصه موسیقی کشور اشاره می کنیم؛ جمشید عندلیبی نوازنده برجسته نی که پانزدهم اسفند ماه به دلیل ایست قلبی در گذشت، زنده یاد محمد اسماعیلی وفات یافته 22 مرداد، نصرالله ناصح پور وفات یافته 28 خرداد، اکبر گلپایگانی وفات یافته 13 آبان ماه، پروین نوری وند وفات یافته 19 مرداد، جمشید جم وفات یافته 11 بهمن ماه، لیلی افشار وفات یافته دوم آبان ماه، محمد شکارچی وفات یافته هجدهم دی ماه، عیسی خلفی وفات یافته 27 یوکسیت ماه، عباس فلاحی 22 یوکسیت ماه، غلام لشنی زند وفات یافته 16 یوکسیت ماه. خبرگزاری یوکسیت به بازماندگان این هنرمندان تسلیت می گوید.

تصویب سند ملی موسیقی

پس از ماه ها و سال ها که صحبت از تصویب سندملی موسیقی کشور بود، در همین روز های انتهایی سال 1402 سندملی موسیقی کشور به تصویب شورای عالی انقلاب فرهنگی در آمده و ابلاغ شد. پس از اعلام رسمی محمدمهدی اسماعیلی وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی در جلسه هیات دولت که چهارشنبه شانزدهم اسفند ماه 1402 مبنی بر ابلاغ سند ملی موسیقی جمهوری اسلامی ایران توسط رییس جمهور برگزار شد، سامانه اینترنتی شورای عالی انقلاب فرهنگی در بخش «مصوبات» اقدام به انتشار مشروح این سند کرد. این سند در قالب مصوبه شماره 236 جلسه 895 به تاریخ تصویب 10 بهمن 1402 و شماره ابلاغ 25092 به تاریخ 12 اسفند ماه 1401 به نام «سند ملی موسیقی جمهوری اسلامی ایران» به وزارت فرهنگ وارشاد اسلامی، سازمان صدا و سیما، حوزه هنری سازمان تبلیغات اسلامی، دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم، مرکز مدیریت حوزه های علمیه، شورای هنر شورای عالی انقلاب فرهنگی و دبیرخانه شورای عالی انقلاب فرهنگی ابلاغ شده است.

به گفته هوشنگ جاوید پژوهشگر موسیقی این سند می تواند هنر موسیقی ایران و هنرمند موسیقی را از تعرض متحجرین و همینطور چندگانگی برخورد با موسیقی محفوظ نگه دارد. در تمام سال های گذشته هنرمندان منتظر بودند تا سند ملی موسیقی ابلاغ شود و الان خوشحالیم که این سند بعد از فراز و فرود های بسیار، بالاخره ابلاغ شد. این سند می تواند کمک بسیاری به هنر موسیقی کشور انجام دهد. یکی از خوبی های این سند، موظف کردن صداوسیما به حمایت از گروه های موسیقی است و به دنبال این ماجرا، آنها موظفند که از گروه های موسیقی حمایت کنند. حال باید منتظر ماند و دید تا در سال آتی براساس این سند چه اتفاقات مثبتی رخ خواهد داد و آیا چالش ها و چند گانگی ها د رعرصه موسیقی رفع می شود؟

ماجرای اخراج نوازندگان ارکسترسمفونیک

تابستان امسال خبری مبنی بر پذیرفته شدن 83 هنرمند در آزمون نوازندگی ارکستر سمفونیک تهران منتشر شد و این در حالی بود که خبر هایی هم مبنی بر قطع همکاری بنیاد رودکی با 40 نوازنده با سابقه این ارکستر به گوش رسید. پس از آن هم خبر های ضد و نقیضی مبنی بر سقم اخراج این هنرمندان از سوی بنیادرودکی مطرح شد، اما خود نوازندگان مطرح می کردند که از ارکستر به دلیل اینکه در آزمون حضور پیدا نکرده اند و نسبت به نحوه برگزاری اعتراض داشتند، اخراج شدند. این اتفاق تا جایی پیش رفت انتهای تابستان وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی در جلسه ای با حضور نمایندگان 40 نوازنده دستور فوری بازگشت این نوازندگان را صادر کرد.

برپایی دو جشنواره با شکوه؛ فجر و نواحی

دو جشنواره موسیقی نواحی و جشنواره بین المللی موسیقی فجر امسال با حضور تعداد زیادی از هنرمندان از نواحی و اقوام تا پاپ و کلاسیک و ارکستر ها همراه شد. اجرا های پاپ امسال در جشنواره فجر دو برابر و در دو سالن انجام شد و سایر اجرا های ارکسترال، کلاسیک، خیابانی، سرود و … نیز با حداکثر حضور هنرمندان همراه شد.

اما دو اتفاق دیگر در این جریان رسانه ای عرصه موسیقی دستگیری امیر حسین مقصودلو، خواننده زیرزمینی از کشور ترکیه و انتقالش به ایران و تشکیل دادگاه اولش و مشخص شدن حکم شروین حاجی زاده برای انتشار قطعه «برای» در زمان اغتشاشات بود که چند روزی جریان موسیقی کشور را درگیر حواشی کرد. همچنین در این سال از سوی محمدمهدی اسماعیلی وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی نیز برای حضور هنرمندان موسیقی آن سوی آبی از جمله معین در کشور مباحثی مطرح شد و طرح شد که برای حضورشان در کشور ممانعتی وجود ندارد حتی در میهمانی افطاری آخر سال حجت الاسلام رییسی ریاست جمهور با هنرمندان از جمله خوانندگانی، چون عباس قادری نیز حضور پیدا کردند.

برگزاری 2 نمایشگاه در عرصه موسیقی

چهارمین دوره نمایشگاه «سازخانه» به همت خانه موسیقی ایران و کانون سازندگان ساز در شاخه های ساز های ایرانی، کلاسیک و ابداعی از 25 تا 29 دی ماه در گالری های خانه هنرمندان ایران برپا شد و در این نمایشگاه نشست های تخصصی در عرصه ساز های مختلف با حضور کارشناسان و موسیقی دانان برپا شد و همچینن برای نخستین بار با مجور اداره کل موسیقی وزارت فرهنگ و اتاق صنعت موسیقی در سال 1402 نخستین نمایشگاه صنعت موسیقی به مدت چهار روز، پنجم تا هشتم دی ماه در برج میلاد برگزار شد.

این نمایشگاه هم با هدف معرفی آخرین دستاورد های موسیقی و ارتباط فعالان این عرصه با هم با در بر گرفتن گروه های کالایی شامل تولید کنندگان و عرضه کنندگان ساز های موسیقی، آموزشگاه های موسیقی، مراکز پژوهشی حوزه موسیقی، ناشران موسیقی، استودیو های ضبط صدا، استارت آپ های موسیقی، ناشران کتاب های موسیقی، عرضه کنندگان لوازم صوتی و صدابرداری و… برگزار شد.

از بازگشت «مجید انتظامی» به صحنه موسیقی تا دفاع تمام قد وزارت فرهنگ از «علیرضا قربانی»

یکی از اتفاقات جذاب و شنیدنی سال 1402 در عرصه موسیقی بازگشت مجید انتظامی رهبر ارکستر ملی ایران پس از سال ها دوری از اجرا به صحنه تالار وحدت بود که موجی از شادی و اقبال را به سمت این سالن برای حضور مردم در تالار وحدت ایجادکرد. این حضور باعث شد تا چندسانس حضور انتظامی در تالار وحدت به چندین و چند اجرای دیگر نیز تمدید شود و اتفاقات خوب بعدی هم تجلیل از این هنرمند با حضور مسیولان فرهنگ و هنر کشور تا ساخت سردیس این هنرمند بود. اجرای قطعات نوستالژیک انتظامی در این اجرا ها، هم نسلی های قطعات را به سال های دور برد و مردم راضی از سالن خارج می شدند.

اما اتفاق خوشایند و مثبت دیگر حمایت همه جانبه وزارت فرهنگ و دفتر موسیقی از اجرا های علیرضا قربانی با حضور نوازندگان خانم در اصفهان بود، با توجه به مخالفت ها و کارشکنی هایی که برای حضور نوازندگان بانوی این ارکستر در اصفهان صورت گرفته بود و برای چندمین بار اجرا های قربانی در اصفهان لغو شده بود، ارشاد پای کار ایستاد و شخص خود وزیر نمایندگانی برای برپایی این کنسرت ها در اصفهان به این شهر فرستاد تا اجرا ها موفق برگزار شد.