نمونه دادخواست استرداد مهریه

اگه مهریه ات رو قبلاً بخشیدی یا بذل کردی و حالا می خوای پسش بگیری، اصلاً ناامید نشو! قانون راهکارهایی رو برای این شرایط پیش بینی کرده که می تونی ازشون استفاده کنی و حقت رو بگیری. این موضوع شاید کمی پیچیده به نظر برسه، اما با شناخت درست قوانین و مراحلش، شدنیه.

بحث استرداد مهریه، یعنی پس گرفتن مهریه ای که قبلاً زن اون رو به همسرش بخشیده یا به هر دلیلی ازش گذشته. این موضوع با مطالبه مهریه فرق می کنه، چون تو مطالبه، زن تازه می خواد مهریه اش رو بگیره، اما تو استرداد، قبلاً اون رو واگذار کرده و حالا می خواد برگردونه. این حق قانونی برای خیلی از خانم ها که ممکنه در شرایط خاصی مثل طلاق توافقی، یا تحت فشار و فریب، مهریه شون رو بخشیده باشن، خیلی مهمه. دونستن این نکات و اقدام درست، می تونه کمک بزرگی به احقاق حقشون باشه.

فرق بین بذل، بخشش و هبه مهریه چیه؟ (چرا مهمه که اینا رو بدونیم؟)

ببینید، تو حقوق خانواده یه سری اصطلاحات هست که شاید در نگاه اول شبیه هم باشن، اما تو دلشون کلی تفاوت دارن و همین تفاوت ها سرنوشت مهریه شما رو تغییر می ده. بذل، بخشش و هبه مهریه دقیقاً از همین دسته اند. برای اینکه بتونیم مهریه رو پس بگیریم، اول از همه باید بدونیم که اصلاً کدوم یکی از این اتفاقات برای مهریه ما افتاده. به زبان ساده تر، تا ندونیم چه چیزی رو بخشیدیم یا بذل کردیم، نمی تونیم راه درست پس گرفتنش رو پیدا کنیم.

بذل مهریه: وقتی مهریه رو فدا می کنید تا طلاق بگیرید

بذل مهریه معمولاً زمانی اتفاق می افته که زن برای اینکه بتونه از همسرش طلاق بگیره، قسمتی یا تمام مهریه اش رو می بخشه. این نوع بخشش بیشتر تو طلاق های خلع و مبارات دیده می شه. بذل مهریه تو این شرایط، یک جورایی عوض طلاق محسوب می شه. یعنی زن مهریه رو بذل می کنه تا مرد راضی به طلاق بشه.

ماهیت حقوقی بذل: بذل مهریه یک عقد لازمه. یعنی چی؟ یعنی وقتی بذل مهریه صورت گرفت، دیگه نمی شه به راحتی ازش برگشت. مثل این می مونه که یه قرارداد محکم بسته باشی و راه برگشت ازش سخت باشه. تنها راهی که تو بذل می تونی مهریه رو پس بگیری، اینه که مرد (زوج) تو دوران عده طلاق، بهت رجوع کنه. رجوع یعنی چی؟ یعنی مرد دوباره اعلام کنه که می خواد به زندگی مشترک برگرده. اگه مرد تو دوران عده رجوع کنه، طلاق باطل می شه و مهریه بذل شده هم برمی گرده به شما. اما این اتفاق خیلی کم میفته و تو طلاق های خلع و مبارات هم معمولاً هدف زن، طلاقه و نه برگشت به زندگی.

بخشش مهریه (هبه مهریه): وقتی مهریه رو از ته دل می بخشید (یا فکر می کنید می بخشید)

بخشش مهریه، که تو قانون بهش هبه مهریه هم می گن، فرقش با بذل اینه که تو این حالت، زن مهریه خودش رو بدون اینکه عوضی از مرد بگیره، بهش می بخشه. مثلاً یه روز عاشقونه، یا برای حل یه مشکل مالی، یا حتی برای نشون دادن حس خوبش به همسرش، مهریه رو می بخشه.

ماهیت حقوقی هبه: هبه (یا بخشش مهریه) برخلاف بذل، یک عقد جایزه. جایز یعنی چی؟ یعنی تا زمانی که شرایطش فراهم باشه، می شه ازش برگشت. مثل این می مونه که یه قرارداد شل و ول تر بسته باشی که می شه تو شرایط خاصی کنسلش کرد. مهمترین شرط برای برگشت از هبه (رجوع از هبه)، اینه که اون مالی که بخشیده شده (مهریه)، هنوز عینش باقی باشه و تو مالکیت همسر (موهوب له) قرار داشته باشه و اون رو به شخص دیگه ای نداده باشه. مثلاً اگه سکه رو بخشیدی و هنوز سکه ها دستشه، می شه برگردی. اما اگه سکه ها رو فروخته باشه و پولش رو خرج کرده باشه، دیگه برگشت سخته. البته استثنائاتی هم هست؛ مثلاً اگه هبه به پدر و مادر یا فرزندان انجام شده باشه، دیگه نمی شه ازش برگشت.

فرق اصلی بذل و بخشش مهریه تو اینه که بذل یک عقد لازمه و معمولاً تو طلاق خلع یا مبارات اتفاق میفته، اما بخشش (هبه) یک عقد جایزه و می شه تو شرایط خاصی ازش برگشت. این تفاوت، کلید بازگشت مهریه تونه.

جدول مقایسه ای: بذل، بخشش و هبه مهریه

برای اینکه بهتر این تفاوت ها رو بفهمید، این جدول رو ببینید:

ویژگی	بذل مهریه	بخشش مهریه (هبه)
ماهیت حقوقی	عقد لازم (فقط با رجوع زوج در عده قابل برگشت)	عقد جایز (با وجود شرایط، قابل برگشت)
هدف اصلی	گرفتن طلاق (عوض طلاق خلع/مبارات)	بدون گرفتن عوض از سوی زوج (محبت، کمک و…)
شرایط رجوع	فقط با رجوع زوج به زوجه در دوران عده طلاق	بقاء عین موهوبه (مال بخشیده شده)، عدم تصرف واهب (زن) و عدم فوت موهوب له (مرد)، عدم هبه به خویشاوندان نزدیک
موارد کاربرد	طلاق خلع و مبارات	در طول زندگی مشترک یا هر زمان دیگر

تدلیس و فریب، یا اجبار و اکراه: وقتی بخشش یا بذل، واقعاً دلخواه نبوده!

حالا فرض کنید که شما مهریه تون رو بخشیدید یا بذل کردید، اما این کار رو با میل و رضایت قلبی انجام ندادید. یعنی یا گول خوردید (تدلیس و فریب) یا تحت فشار بودید (اجبار و اکراه). تو این موارد، قانون می گه که اون بخشش یا بذل از اول باطل بوده و میشه اون سند بخشش یا بذل رو باطل کرد و مهریه رو پس گرفت. مثلاً اگه مرد قول های دروغی داده باشه که اگه مهریه رو ببخشی، زندگی مون گل و بلبل می شه، یا تهدید کرده باشه که اگه نبخشی، اذیتت می کنم. اینجا دیگه حرف از بذل و بخشش عادی نیست و یه بحث جدیده که خیلی مهمه.

شرایط و مواردی که می تونید مهریه بخشیده شده رو پس بگیرید

حالا که تفاوت بین بذل و بخشش رو متوجه شدیم، بریم سراغ اینکه تو هر کدوم از این حالت ها، چطوری میشه مهریه رو پس گرفت. این بخش خیلی مهمه، چون باید دقیقاً بفهمید که آیا شرایط قانونی برای شما مهیا هست یا نه.

الف) وقتی مهریه رو بخشیدید (هبه غیر معوض): چطوری از هبه برگردیم؟

اگه مهریه تون رو به همسرتون هبه کردید (یعنی بخشیدید بدون اینکه عوضی بگیرید)، قانون یه راه برگشت براتون گذاشته که بهش می گن رجوع از هبه. اما این رجوع، چند تا شرط اساسی داره که باید حواستون بهشون باشه:

1. بقاء عین موهوبه: یعنی اون چیزی که بخشیدید (مثلاً سکه ها یا خونه)، هنوز همون مال اصلی باشه و نابود نشده باشه یا تغییر شکل کلی نداده باشه. و مهمتر از همه، هنوز پیش همسرتون باشه. اگه همسرتون سکه ها رو فروخته و پولش رو خرج کرده، دیگه نمی تونید عین سکه ها رو پس بگیرید.
2. عدم تصرف واهب: یعنی خود شما (واهب یا همسر) بعد از بخشش، دیگه تو اون مال تصرفی نکرده باشید.
3. عدم فوت موهوب له: یعنی همسرتون که مال بهش بخشیده شده، هنوز زنده باشه. اگه خدای نکرده فوت کرده باشه، دیگه نمی تونید از هبه برگردید و مال جزو اموال ورثه اش محسوب می شه.

یه استثنای مهم دیگه هم هست: اگه هبه به خویشاوندان نزدیک باشه (مثل پدر و مادر یا فرزندان)، دیگه نمی شه ازش برگشت. پس اگه مهریه رو به همسرتون بخشیدید، تا وقتی که شرایط بالا وجود داره، می تونید با تنظیم یه دادخواست استرداد مهریه تو دادگاه خانواده، حق رجوع از هبه تون رو اعلام کنید و مهریه رو پس بگیرید.

چطوری شرایط رجوع رو ثابت کنیم؟ اینجاست که کار کمی پیچیده میشه. شما باید بتونید تو دادگاه ثابت کنید که این شرایط وجود دارن. مثلاً باید نشون بدید که همسرتون هنوز سکه ها رو داره یا اون مالی که بخشیدید هنوز از بین نرفته. این کار معمولاً با کمک شهود، یا اگه مدارکی از دارایی های همسرتون دارید، امکان پذیره.

ب) وقتی مهریه رو بذل کردید تو طلاق خلع یا مبارات: رجوع زوج تو عده

اگه مهریه رو تو طلاق خلع یا مبارات بذل کردید، یادتونه که گفتیم این یک عقد لازمه و به این راحتی ها نمی شه ازش برگشت. اما یک راه طلایی برای برگشت وجود داره: «رجوع زوج به زوجه تو ایام عده».

طلاق خلع و مبارات چی هستن؟ تو این طلاق ها، زن از همسرش ناراضیه و خودش می خواد طلاق بگیره، اما چون حق طلاق با مرد، باید مرد رو راضی کنه. برای همین، زن حاضر می شه تمام یا قسمتی از مهریه یا مال دیگه ای رو به مرد بده (بذل کنه) تا مرد هم راضی به طلاق بشه. به این کار می گن خلع (اگه کراهت از طرف زن بیشتر باشه) یا مبارات (اگه کراهت دوطرفه باشه).

مهمترین شرط: رجوع زوج تو ایام عده: تو طلاق خلع و مبارات، اگه مرد (زوج) تو دوران عده طلاق به شما (زوجه) رجوع کنه، یعنی بگه پشیمونم و می خوام به زندگی برگردم، اون وقت هم طلاق باطل می شه و هم اون مهریه ای که بذل کرده بودید، دوباره به شما برمی گرده. این نکته تو تبصره ماده ۱۰۸۲ قانون مدنی هم اومده.

ایام عده یعنی چی؟ عده، یه دوره ایه که بعد از طلاق زن باید اون رو رعایت کنه و تو این مدت نمی تونه ازدواج کنه. مدت عده بستگی به نوع طلاق و وضعیت زن داره. مثلاً عده طلاق رجعی ۳ طهر (تقریباً ۳ ماه) هست. مهمه که بدونید آیا طلاق شما رجعی بوده یا بائن. چون فقط تو طلاق رجعی هست که امکان رجوع مرد وجود داره. تو طلاق بائن (مثل خلع و مبارات که بعد از رجوع مرد تو عده، به رجعی تبدیل میشن)، مرد حق رجوع نداره، مگر اینکه خود زن در ایام عده، از بذل مهریه برگرده که در این صورت طلاق از بائن به رجعی تبدیل میشه و مرد حق رجوع پیدا می کنه.

پس اگه شما تو دوران عده از بذلتون رجوع کنید، طلاق بائن خلع یا مبارات، تبدیل به طلاق رجعی می شه و مرد این حق رو پیدا می کنه که تو همون دوران عده به شما رجوع کنه. اگه مرد هم رجوع کنه، هم طلاق باطل می شه و هم مهریه بذل شده به شما برمی گرده.

ج) وقتی مهریه رو به خاطر فریب، تدلیس یا اجبار بخشیدید: ابطال سند بخشش/بذل

این مورد یکی از قوی ترین راه ها برای پس گرفتن مهریه است. اگه شما مهریه تون رو تحت شرایطی مثل فریب، تدلیس (نیرنگ)، یا اجبار و اکراه بخشیدید یا بذل کردید، قانون می گه که اون بخشش از ابتدا باطل بوده. یعنی اصلاً هیچ وقت این اتفاق به صورت قانونی نیفتاده که شما بخواهید ازش برگردید. اینجا دیگه بحث استرداد نیست، بلکه بحث ابطال سندی هست که باطل بوده.

• فریب (تدلیس): یعنی همسرتون با حرف های دروغ، وعده های پوچ، یا مخفی کردن حقیقت، شما رو گول زده باشه تا مهریه رو ببخشید. مثلاً بگه اگه مهریه رو ببخشی، یه خونه به نامت می زنم و بعدش نزنه.
• اجبار (اکراه): یعنی شما رو تهدید کرده باشه یا تحت فشار روانی شدیدی قرار داده باشه که اگه مهریه رو نبخشی، بلایی سر خودت یا عزیزانت میاره، یا زندگی رو برات جهنم می کنه و غیره. تو این شرایط، اراده واقعی شما برای بخشش وجود نداشته.

چطوری فریب یا اجبار رو اثبات کنیم؟ این بخش، مهمترین و سخت ترین قسمت ماجراست. شما باید بتونید تو دادگاه ثابت کنید که این فریب یا اجبار وجود داشته. این کار می تونه از طریق:

• شهادت شهود (اگه کسی شاهد این اتفاقات بوده)
• مدارک کتبی (مثل نامه ها، پیامک ها)
• فایل های صوتی یا تصویری
• یا حتی قراین و شواهد قوی دیگه

اثبات بشه. اگه بتونید این موضوع رو ثابت کنید، دادگاه سند بخشش یا بذل رو باطل می کنه و مهریه شما به حالت اولیه برمی گرده و می تونید دوباره اون رو مطالبه کنید.

مراحل قانونی و فرآیند دادرسی برای استرداد مهریه (گام به گام)

حالا که با شرایط استرداد مهریه آشنا شدیم، وقتشه که مراحل عملی و قانونی اش رو بدونیم. این مسیر کمی طولانیه، اما با صبر و پیگیری، می تونید به نتیجه دلخواهتون برسید. بهتره که از همون اول با یه وکیل متخصص مشورت کنید تا راه رو براتون هموارتر کنه.

۱. جمع آوری مدارک لازم: کوله بار قانونی شما

قبل از هر اقدامی، باید مدارک لازم رو جمع کنید. این مدارک، مثل سلاح های شما تو دادگاه هستن:

• عقدنامه رسمی (سند ازدواج): این مهمترین مدرکه که نشون می ده شما همسر قانونی هستید و مهریه دارید.
• سند اقرارنامه بخشش یا بذل مهریه (اگه وجود داره): اگه سندی برای بخشش یا بذل مهریه امضا کردید، اون رو حتماً همراه داشته باشید.
• در صورت بذل در طلاق: سند طلاق و رأی دادگاه: اگه مهریه رو تو فرآیند طلاق بذل کردید، مدارک طلاق و رأی دادگاه مربوطه رو لازم دارید.
• مدارک اثبات فریب/اجبار (در صورت نیاز): پیامک ها، نامه ها، فایل های صوتی، شهادت شهود یا هر مدرک دیگه ای که نشون می ده شما تحت فریب یا اجبار مهریه رو بخشیدید.
• کارت ملی و شناسنامه: مدارک هویتی خودتون.

۲. تنظیم دادخواست: درخواست رسمی شما از قانون

تنظیم دادخواست، قلب پرونده شماست. باید خیلی دقیق و کامل نوشته بشه. وکیلتون می تونه بهترین دادخواست رو براتون تنظیم کنه. تو این دادخواست باید به این نکات اشاره کنید:

• خواسته دعوا: اینجا باید دقیقاً بنویسید چی می خواید. مثلاً استرداد مهریه به دلیل رجوع از هبه یا ابطال سند بخشش مهریه و استرداد آن به دلیل فریب.
• ذکر دلایل و منضمات: باید توضیح بدید که چرا فکر می کنید حق با شماست و به کدوم مدارک (که همون منضمات هستن) استناد می کنید.

۳. ثبت در دفاتر خدمات الکترونیک قضایی: ورود به دنیای دادگستری

بعد از اینکه دادخواستتون آماده شد، باید اون رو تو یکی از دفاتر خدمات الکترونیک قضایی ثبت کنید. اینجا باید هزینه های دادرسی رو هم پرداخت کنید. بعد از ثبت، پرونده شما به یکی از شعب دادگاه خانواده ارجاع داده می شه.

۴. فرآیند رسیدگی در دادگاه خانواده: قاضی به حرفاتون گوش می ده

وقتی پرونده به شعبه مربوطه رسید، یک وقت برای رسیدگی تعیین می شه و شما و همسرتون (یا وکلاتون) دعوت می شید به دادگاه. تو جلسات دادگاه، هر دو طرف دفاعیات خودشون رو ارائه می دن و قاضی با بررسی مدارک و شنیدن حرف های طرفین، حکم رو صادر می کنه.

اگه با حکم دادگاه موافق نبودید، معمولاً امکان تجدیدنظرخواهی تو دادگاه تجدیدنظر استان و بعدش فرجام خواهی تو دیوان عالی کشور وجود داره.

۵. اجرای حکم: رسیدن به نتیجه نهایی

اگه حکم به نفع شما صادر شد و قطعیت پیدا کرد (یعنی دیگه قابل اعتراض نبود)، وقتشه که برای اجرای حکم اقدام کنید. این یعنی دادگاه اجرائیه صادر می کنه و شما می تونید با اون اجرائیه، مهریه رو از همسرتون دریافت کنید. اگه همسرتون خودش مهریه رو پرداخت نکرد، می تونید از طریق اجرای احکام، اموالش رو توقیف کنید تا مهریه تون رو از اون محل بگیرید.

نمونه دادخواست های استرداد مهریه (متن کامل و قابل ویرایش)

حالا که مراحل رو گفتیم، وقتشه چند تا نمونه دادخواست عملی رو ببینیم. اینها فقط نمونه هستن و باید حتماً توسط یک وکیل متخصص، با توجه به شرایط دقیق پرونده شما ویرایش و تکمیل بشن. یادتون باشه که هر پرونده ای قصه خودش رو داره و کپی برداری صرف، ممکنه به ضررتون تموم بشه.

۵.۱. نمونه دادخواست استرداد مهریه پس از بخشش (هبه غیر معوض با قابلیت رجوع)

شرح دعوا: تصور کنید چند سال پیش تو اوج خوش بینی به زندگی مشترک و برای نشون دادن علاقه یا کمک به همسرتون، مهریه رو بخشیدید (هبه کردید). اما حالا شرایط عوض شده، زندگی تون دچار مشکل شده و شما می خواید از اون هبه برگردید و مهریه تون رو پس بگیرید. این دادخواست برای همین مورده.

متن کامل دادخواست:

خواهان: [نام و نام خانوادگی زوجه]
کد ملی: [کد ملی زوجه]
نشانی: [نشانی کامل زوجه]

خوانده: [نام و نام خانوادگی زوج]
کد ملی: [کد ملی زوج]
نشانی: [نشانی کامل زوج]

وکیل: [در صورت داشتن وکیل، نام و نام خانوادگی وکیل]
نشانی وکیل: [در صورت داشتن وکیل، نشانی وکیل]

خواسته:
۱. صدور حکم بر اعلام حق رجوع از هبه مهریه
۲. استرداد مهریه به میزان [تعداد] سکه تمام بهار آزادی (یا [نوع مهریه و مقدار دقیق آن])
۳. محکومیت خوانده به پرداخت خسارات دادرسی و حق الوکاله وکیل (در صورت وجود)

دلایل و منضمات:
۱. سند نکاحیه شماره [شماره عقدنامه] مورخ [تاریخ عقدنامه] صادره از دفتر ازدواج شماره [شماره دفترخانه]
۲. اقرارنامه یا سند عادی/رسمی بخشش مهریه مورخ [تاریخ بخشش مهریه] (در صورت وجود)
۳. استشهادیه محلی (در صورت نیاز برای اثبات بقاء عین موهوبه یا سایر شرایط)
۴. کارت ملی و شناسنامه خواهان

شرح دادخواست:
ریاست محترم دادگاه خانواده [نام شهرستان]

با سلام و احترام،
به استحضار عالی می رساند:
اینجانب خواهان به موجب سند نکاحیه پیوست، در تاریخ [تاریخ عقدنامه] به عقد دائم خوانده محترم آقای/خانم [نام و نام خانوادگی زوج] درآمده ام. مهریه اینجانب طبق سند نکاحیه مذکور، تعداد [تعداد] سکه تمام بهار آزادی (یا [نوع مهریه و مقدار دقیق آن]) تعیین شده است.

در تاریخ [تاریخ بخشش مهریه]، اینجانب مهریه خود را به صورت هبه غیر معوض به خوانده محترم بخشیدم. اکنون، به دلایل و مقتضیات جدید زندگی و با توجه به اینکه عین موهوبه (مهریه بخشیده شده) همچنان به ملکیت خوانده باقی و موجود می باشد و هیچ گونه تصرفی در آن از سوی اینجانب صورت نگرفته و مانع قانونی برای رجوع از هبه وجود ندارد، اینجانب از هبه مزبور رجوع نموده و مطابق مواد ۷۹۵ به بعد قانون مدنی، حق رجوع از هبه برای اینجانب محرز است.

لذا، با تقدیم این دادخواست، از محضر محترم دادگاه استدعای صدور حکم بر اعلام حق رجوع از هبه مهریه و محکومیت خوانده به استرداد [تعداد] سکه تمام بهار آزادی (یا [نوع مهریه و مقدار دقیق آن]) به انضمام کلیه خسارات دادرسی و حق الوکاله وکیل (در صورت وجود) را دارم.

با تشکر و احترام
نام و نام خانوادگی خواهان (یا وکیل)
امضاء و تاریخ

۵.۲. نمونه دادخواست استرداد مهریه بذل شده در طلاق خلع/مبارات (با رجوع زوج در عده)

شرح دعوا: فرض کنید برای طلاق خلع یا مبارات، مهریه تون رو بذل کردید، اما بعدش تو ایام عده طلاق، همسرتون به شما رجوع کرده. تو این حالت، طلاق باطل می شه و مهریه بذل شده دوباره به شما برمی گرده. این دادخواست برای پیگیری همین مورده.

متن کامل دادخواست:

خواهان: [نام و نام خانوادگی زوجه]
کد ملی: [کد ملی زوجه]
نشانی: [نشانی کامل زوجه]

خوانده: [نام و نام خانوادگی زوج]
کد ملی: [کد ملی زوج]
نشانی: [نشانی کامل زوج]

وکیل: [در صورت داشتن وکیل، نام و نام خانوادگی وکیل]
نشانی وکیل: [در صورت داشتن وکیل، نشانی وکیل]

خواسته:
۱. صدور حکم بر استرداد مهریه بذل شده به میزان [تعداد] سکه تمام بهار آزادی (یا [نوع مهریه و مقدار دقیق آن])
۲. محکومیت خوانده به پرداخت خسارات دادرسی و حق الوکاله وکیل (در صورت وجود)

دلایل و منضمات:
۱. سند نکاحیه شماره [شماره عقدنامه] مورخ [تاریخ عقدنامه]
۲. سند طلاق شماره [شماره سند طلاق] مورخ [تاریخ طلاق] صادره از دفتر طلاق شماره [شماره دفترخانه طلاق]
۳. رای دادگاه صادرکننده حکم طلاق به شماره [شماره پرونده] مورخ [تاریخ رای]
۴. اقرارنامه رجوع زوج (در صورت وجود) یا استشهادیه و سایر مدارک دال بر رجوع زوج در ایام عده
۵. کارت ملی و شناسنامه خواهان

شرح دادخواست:
ریاست محترم دادگاه خانواده [نام شهرستان]

با سلام و احترام،
به استحضار عالی می رساند:
اینجانب خواهان به موجب سند نکاحیه پیوست، در تاریخ [تاریخ عقدنامه] به عقد دائم خوانده محترم آقای [نام و نام خانوادگی زوج] درآمده ام. مهریه اینجانب طبق سند نکاحیه مذکور، تعداد [تعداد] سکه تمام بهار آزادی (یا [نوع مهریه و مقدار دقیق آن]) تعیین شده است.

در تاریخ [تاریخ طلاق]، به موجب دادنامه شماره [شماره دادنامه] و در پی طلاق از نوع خلع/مبارات، اینجانب مهریه خود را به میزان [مقدار بذل شده] به خوانده محترم بذل نمودم.

اما همانطور که در مدارک پیوست (مانند [توضیح مدرک رجوع مثل اقرارنامه، شهادت شهود، ...) مشهود است، خوانده محترم آقای [نام و نام خانوادگی زوج] در ایام عده طلاق، در تاریخ [تاریخ رجوع] به اینجانب رجوع نموده است. با توجه به رجوع زوج در ایام عده، طلاق باطل شده و بذل مهریه نیز فاقد اثر قانونی گشته است و مهریه مزبور به اینجانب مسترد می گردد.

لذا، با تقدیم این دادخواست، از محضر محترم دادگاه استدعای صدور حکم بر استرداد مهریه بذل شده به میزان [تعداد] سکه تمام بهار آزادی (یا [نوع مهریه و مقدار دقیق آن]) به انضمام کلیه خسارات دادرسی و حق الوکاله وکیل (در صورت وجود) را دارم.

با تشکر و احترام
نام و نام خانوادگی خواهان (یا وکیل)
امضاء و تاریخ

۵.۳. نمونه دادخواست ابطال سند بخشش/بذل مهریه و استرداد آن (به دلیل فریب یا اجبار)

شرح دعوا: اگه زیر فشار روانی، تهدید، یا با وعده های دروغ و فریب دهنده همسرتون، مهریه رو بخشیدید یا بذل کردید، اینجا باید اول اون سند بخشش/بذل رو باطل کنید و بعدش مهریه رو پس بگیرید. این دادخواست برای همین منظور تنظیم می شه و نیاز به اثبات قوی داره.

متن کامل دادخواست:

خواهان: [نام و نام خانوادگی زوجه]
کد ملی: [کد ملی زوجه]
نشانی: [نشانی کامل زوجه]

خوانده: [نام و نام خانوادگی زوج]
کد ملی: [کد ملی زوج]
نشانی: [نشانی کامل زوج]

وکیل: [در صورت داشتن وکیل، نام و نام خانوادگی وکیل]
نشانی وکیل: [در صورت داشتن وکیل، نشانی وکیل]

خواسته:
۱. صدور حکم بر ابطال سند بخشش/بذل مهریه مورخ [تاریخ سند] به دلیل [فریب/اکراه/اجبار/تدلیس]
۲. استرداد مهریه به میزان [تعداد] سکه تمام بهار آزادی (یا [نوع مهریه و مقدار دقیق آن])
۳. محکومیت خوانده به پرداخت خسارات دادرسی و حق الوکاله وکیل (در صورت وجود)

دلایل و منضمات:
۱. سند نکاحیه شماره [شماره عقدنامه] مورخ [تاریخ عقدنامه]
۲. اقرارنامه یا سند عادی/رسمی بخشش/بذل مهریه مورخ [تاریخ بخشش/بذل مهریه]
۳. مدارک اثبات کننده فریب/اکراه/اجبار/تدلیس (مانند: استشهادیه شهود، پیامک ها، فایل های صوتی/تصویری، نامه ها، گزارش پزشکی قانونی و ...)
۴. کارت ملی و شناسنامه خواهان

شرح دادخواست:
ریاست محترم دادگاه خانواده [نام شهرستان]

با سلام و احترام،
به استحضار عالی می رساند:
اینجانب خواهان به موجب سند نکاحیه پیوست، در تاریخ [تاریخ عقدنامه] به عقد دائم خوانده محترم آقای [نام و نام خانوادگی زوج] درآمده ام. مهریه اینجانب طبق سند نکاحیه مذکور، تعداد [تعداد] سکه تمام بهار آزادی (یا [نوع مهریه و مقدار دقیق آن]) تعیین شده است.

متاسفانه، در تاریخ [تاریخ بخشش/بذل مهریه]، خوانده محترم با استفاده از [شرح دقیق نوع فریب/اکراه/اجبار/تدلیس، مثلاً: وعده های دروغین مبنی بر خرید منزل مسکونی مشترک و بهبود روابط، یا تهدید به آسیب رساندن به اینجانب و عدم پرداخت هزینه های زندگی و محرومیت از فرزندان و ...]، اینجانب را فریب داده/تحت فشار و اجبار قرار داده/تدلیس نموده و مجبور به بخشش/بذل مهریه نمود. این اقدام تحت شرایط غیر ارادی و برخلاف رضایت واقعی اینجانب صورت گرفته است.

همانطور که در مدارک پیوست (مانند [توضیح مدارک اثبات فریب/اکراه/اجبار، مثل گواهی شهود، تصویر پیامک ها و ...]) مشهود است، بخشش/بذل مهریه در شرایط [فریب/اکراه/اجبار] محقق شده و فاقد اعتبار قانونی است.

لذا، با تقدیم این دادخواست، از محضر محترم دادگاه استدعای رسیدگی و صدور حکم بر ابطال سند بخشش/بذل مهریه مورخ [تاریخ سند] و سپس محکومیت خوانده به استرداد [تعداد] سکه تمام بهار آزادی (یا [نوع مهریه و مقدار دقیق آن]) به انضمام کلیه خسارات دادرسی و حق الوکاله وکیل (در صورت وجود) را دارم.

با تشکر و احترام
نام و نام خانوادگی خواهان (یا وکیل)
امضاء و تاریخ

نکات حقوقی کلیدی و توصیه های مهم تو پرونده های استرداد مهریه (تجربه هایی که به کارتون میاد)

پرونده های حقوقی، مخصوصاً اونایی که به خانواده مربوط می شن، پر از ریزه کاری و نکته هاییه که اگه حواستون بهشون نباشه، ممکنه کارتون گره بخوره. تو پرونده های استرداد مهریه هم همین طوره. این توصیه ها رو جدی بگیرید تا مسیر براتون راحت تر بشه:

• زمان بندی، حرف اول رو می زنه (مخصوصاً تو بحث عده طلاق): تو بحث بذل مهریه و رجوع زوج، زمان عده طلاق خیلی خیلی مهمه. حتی یک روز دیرتر یا زودتر اقدام کردن، می تونه کل ماجرا رو عوض کنه. پس حواستون باشه که تو این موارد، زمان رو از دست ندید.

• بار اثبات فریب و اجبار، با شماست: اگه می خواید مهریه رو به دلیل فریب یا اجبار پس بگیرید، یادتون باشه که وظیفه اثبات این موضوع، با خود شماست. یعنی باید مدارک و شواهد قوی داشته باشید تا بتونید قاضی رو قانع کنید. این کار آسون نیست و نیاز به دقت و پیگیری زیاد داره.

• مهریه سکه و وجه نقد، تو استرداد هم فرق دارن: یادتونه که تو مطالبه مهریه، سکه و وجه نقد تفاوت دارن (سکه معمولاً عینش مطالبه می شه و پول رایج به نرخ روز). تو استرداد هم همین طوره. اگه سکه رو بخشیدید و هنوز سکه ها موجوده، می تونید عین سکه ها رو پس بگیرید. اما اگه پول نقد رو بخشیدید، بحث ارزش روز و شاخص تورم ممکنه مطرح بشه که نیاز به محاسبات دقیق داره.

• وکیل متخصص خانواده، عصای دست شماست: پرونده های استرداد مهریه، پیچیدگی های حقوقی خاص خودشون رو دارن. از تشخیص بذل یا بخشش بودن گرفته تا اثبات شرایط رجوع یا فریب. برای همین، بهتره که قبل از هر اقدامی، با یه وکیل متخصص خانواده مشورت کنید. یه وکیل خوب می تونه راهنماییتون کنه، دادخواست رو به بهترین شکل تنظیم کنه و از حقتون تو دادگاه دفاع کنه.

• هزینه های دادرسی و درخواست اعسار: برای شروع هر پرونده ای تو دادگاه، باید هزینه های دادرسی رو پرداخت کنید. اما اگه توانایی مالی پرداخت این هزینه ها رو ندارید، می تونید همزمان با دادخواست اصلی، درخواست اعسار از پرداخت هزینه دادرسی رو هم بدید. تو این صورت، اگه دادگاه اعسار شما رو قبول کنه، از پرداخت هزینه ها معاف می شید یا می تونید اونها رو به صورت اقساطی پرداخت کنید.

• پیامدهای حقوقی استرداد موفق مهریه: اگه تو پرونده استرداد مهریه موفق بشید و مهریه تون رو پس بگیرید، این یعنی اون مهریه دوباره به ملکیت شما درمیاد و شما می تونید هر تصرفی که بخواید توش انجام بدید. می تونید مطالبه اش کنید، می تونید دوباره ببخشید یا هر کار دیگه ای که قانون اجازه می ده.

---

نتیجه گیری: گام نهایی برای احقاق حق (تنها نیستید!)

استرداد مهریه، چه بعد از بخشش و چه بعد از بذل، یه مسیر قانونیه که ممکنه کمی پیچیده و پر از دغدغه باشه. اما همونطور که دیدید، غیرممکن نیست و راه هایی برای احقاق حق شما وجود داره. مهم اینه که شما تنها نیستید و می تونید از حمایت قانون و متخصصین حقوقی برای رسیدن به حقتون استفاده کنید.

شاید ته دلتون نگران باشید که آیا می تونید این مسیر رو طی کنید یا نه. این حس کاملاً طبیعیه. اما یادتون باشه، قدم اول شناخت درست حقوق و بعدش اقدام آگاهانه ست. این مقاله تلاش کرد تا چراغ راهی باشه تو این مسیر و تفاوت های ظریف بین بذل و بخشش و شرایط استرداد رو براتون روشن کنه.

بهترین کاری که می تونید برای خودتون بکنید، اینه که با یک وکیل متخصص تو زمینه حقوق خانواده مشورت کنید. یه وکیل با تجربه می تونه با دقت تمام شرایط شما رو بررسی کنه، بهترین راه حل رو پیشنهاد بده، دادخواست رو به شکلی دقیق و محکم تنظیم کنه و در تمام مراحل پرونده، مثل یک همراه دلسوز کنارتون باشه تا حقتون رو به بهترین شکل بگیرید. پس تردید نکنید و برای گرفتن یک مشورت حقوقی تخصصی اقدام کنید.