رانندگی با خودرویی با موتور جت /عکس

به گزارش خبرگزاری یوکسیت و براساس گزارش پدال شاید ایدهٔ ساخت خودرویی با موتور جت احمقانه به نظر برسد ولی کرایسلر در اوایل دههٔ ۶۰ میلادی این ایده را به واقعیت تبدیل کرد. این شرکت خودرویی آزمایشی با نام توربین کار را توسعه داد که در تعداد محدودی ساخته و در اختیار افراد خوش شانسی قرار گرفت تا به طور روزمره از آن استفاده کنند. هرچند توربین کر هیچ گاه به تولید انبوه نرسید ولی صنعت خودروسازی آمریکا را به جلو پیش برد.

درست زمانی که جنگ جهانی دوم در حال پایان بود کرایسلر طراحی یک پیشرانهٔ توربین گازی که با کد A-86 شناخته می شد را به پایان رساند. هرچند موتورهای جت آن سال ها قدرتی مشابه پیشرانه های پیستونی داشتند ولی بسیار کوچک تر و سبک تر بودند. این یعنی حالا هواپیماها می توانستند بزرگ تر شوند و حتی به سمت شکستن دیوار صوت حرکت کنند. به همین دلیل این سؤال در کرایسلر مطرح شد که آیا می توانیم موتور جت را روی خودرو نصب کنیم؟ این کار اما با چالش های بزرگی مواجه بود زیرا هرچند موتورهای جت برای هواپیماها بسیار مناسب و کارآمد هستند ولی در خودرو نمی توانند به راحتی کار کنند.

بر سر راه این ایدهٔ بلندپروازانه مشکلاتی بود که باید حل می شد. چگونگی خنک کردن موتور محل ذخیرهٔ سوخت و استفاده از گیربکسی مناسب ازجملهٔ این مشکلات بودند. در هواپیماها موتور جت از طریق نیروی هوای خروجی از توربین که به آن رانش گفته می شود کار می کند اما این شیوه برای خودرویی که قرار است در ترافیک حرکت کند مناسب نیست. به همین دلیل مهندسان یک توربین دوم را به موتور اضافه کردند. این توربین که توسط هوای خروجی از توربین اول به چرخش درمی آمد دور توربین اول را از ۴۰ تا ۵۰ هزار rpm به چیزی کاهش داد که بتوان از طریق گیربکس به محور عقب خودرو منتقل کرد. از این طریق امکان انتقال ۱۳۰ اسب بخار قدرت موتور به چرخ ها فراهم شد. این نیرو در دور ۳۶ هزار rpm تولید می شد.

علاوه بر این برای اینکه موتور توربین گازی طوری رفتار کند که کاربران از یک خودرو انتظار دارند پاسخ پدال گاز و پاشش سوخت هم باید به طور اساسی تغییر می کرد. بااین وجود مهندسان در این پروژه با چالش ارتعاش مواجه نبودند زیرا موتور توربین گازی قطعات بسیار کمتری نسبت به موتور پیستونی دارد که فقط می چرخند و ارتعاشی ایجاد نمی کنند. علاوه بر این برخلاف موتور پیستونی موتور توربین گازی نیازی به فشرده سازی سوخت ندارد و درنتیجه می تواند با سوخت هایی که در اثر فشرده سازی به طور خودبه خود مشتعل می شوند هم کار کنند. برای نشان دادن این قابلیت حتی یکی از مهندسان کرایسلر یک نمونه از توربین کار را به جشنوارهٔ بادام زمینی برد و در باک آن روغن بادام زمینی ریخت! هرچند این خودرو بوی آشپزخانهٔ رستوران می داد اما به خوبی کار می کرد!

کرایسلر اما اولین شرکتی نبود که استفاده از موتور توربین گازی را در خودرو امتحان کرد و در اوایل سال ۱۹۴۹ روور هم همین ایده را مطرح کرده بود. علاوه بر این دیگر خودروسازان بزرگ آمریکا نیز در دههٔ ۶۰ موتورهای توربین گازی را روی خودرو آزمایش کردند ولی از بین همهٔ این ها فقط کرایسلر بود که چیزی بیش از یک خودروی نمایشی تک ساخت خلق کرد. این شرکت حتی چندین دستگاه توربین کار را در اختیار مصرف کنندگان معمولی قرار داد و افراد در دنیای واقعی هفته ها هرروز با آن ها رانندگی کردند. مجموعاً ۲۰۳ رانندهٔ خوش شانس توربین کار را به مدت سه ماه در اختیار داشتند.

در طول این آزمایش ها مشکلات خودرو مثل فرایند پیچیدهٔ استارت شتاب کند مصرف سوخت بالا و سروصدای زیاد مشخص شد. هرچند بسیاری از این مشکلات قابل حل بودند ولی کرایسلر تصمیم به عدم ادامهٔ این پروژه گرفت. بدین ترتیب شرکت در سال ۱۹۶۶ خودروها را پس گرفت و همهٔ آن ها را به جز ۹ دستگاه نابود کرد. از این تعداد دو دستگاه در اختیار خود کرایسلر ماند شش دستگاه در موزه های مختلف آمریکا به نمایش درآمدند و یک دستگاه هم در اختیار جی لنو است.

موتور نمونه ای که در اختیار جی لنو بود شش سال پس از خریداری ذوب شد و هیچ کس از این اتفاق خبر نداشت زیرا به کار انداختن دوبارهٔ آن بسیار سخت بود و لنو از امکان انجام آن اطمینان نداشت. بااین حال «سام بارلو ویلیامز» یکی از طراحان اصلی این موتور پس از کنسل شدن پروژهٔ توربین کار توسط کرایسلر شرکت توربین خود را راه اندازی کرد و پسر او گرگ که هنوز این شرکت را اداره می کند با استفاده از منابع و تخصص خود برای بازسازی توربین کار به کمک لنو آمد. چند مهندس کرایسلر نیز برای کمک داوطلب شدند و نقشی حیاتی در پیشبرد این پروژه داشتند.

به نظر می رسد پوشش خارجی این موتور همچنان حفظ شده باشد ولی برای بازسازی قطعات داخلی به طور گسترده ای از فناوری پرینت سه بعدی استفاده شده است زیرا بدون بهره بردن از این فناوری ساخت این قطعات هزینهٔ بسیار بالایی می داشت. مهندسان قدیمی کرایسلر هنوز بسیاری از طرح های اصلی این پروژه را نگه داشته بودند که در ترکیب با تکنولوژی هایی مثل اسکن سه بعدی باعث شد موتور توربین گازی کرایسلر دوباره به راه بیفتد.

۲۲۷۲۲۷