بازنشسته‌ام؛ شغلم دستفروشی نیست

بهتر است بگویم بیکار، چون باحقوق و کار‌های غیر مرتبط با تحصیل‌شان که دائمی هم نیست انجام می‌دهند فقط پول توجیبی شان را در می‌آورند. خدا را شکر، اما با این حقوق بازنشستگی نمی‌توانم از پس مخارج بربیایم و با این سن مجبورم سرکار بروم.»؛ این‌ها بخشی از دردل‌های همسفرم در مترو است که او را به کرات در مترو می‌بینم و شاید این مساله باعث شده درددلی بامن داشته باشد. به او نگفتم برادر جان، من هم بازنشسته ام و این موقع دارم از سرکار برمی گردم. در مسیر برگشتن از سرکار با مترو از فرد میانسالی که جوراب می‌فروخت خریدی کردم و فروشنده محترم مشغول کشیدن کارت بود که به علت سرعت بالا اینترنت! در چندین نوبت موفق نشد و وقتی نگاه‌های منتظر من را دید بدون هیچ سوالی گفت: «من بازنشسته ام. شغلم دستفروشی نیست. حقوقم در حدود ۱۶ میلیون تومان است. خدا شکر (واقعا شکرگزاری این قشر جای تحسین دارد)، اما حدود ۹ میلیون تومان اجاره می‌دهم و دو فرزند محصل دارم و مجبورم… که پیام پرداخت موفق از کارتخوان همراهش شنید و بدون اینکه حرف خود را تمام کند دوباره شروع به گفتن سه جفت جوراب فقط… کرد. با خود گفتم خدایا شکر من هرچند در حاشیه شهر تهران زندگی می‌کنم، اما سقفی بالای سر دارم و دغدغه پرداخت اجاره ندارم».

بازنشستگی از کی استارت خورد

بازنشستگی یعنی کناره گیری از موقعیت یا شغل. بسیاری از افراد زمانی که مسن هستند یا به دلایل سلامتی قادر به انجام کار خود نیستند، بازنشستگی را انتخاب می‌کنند. افراد همچنین ممکن است زمانی که واجد شرایط دریافت مزایای بازنشستگی خصوصی یا دولتی باشند، بازنشسته شوند، اگرچه برخی مجبور به بازنشستگی می‌شوند که شرایط بدنی دیگر اجازه کار فرد را نمی‌دهد (در اثر بیماری یا تصادف) یا در نتیجه قوانین مربوط به موقعیت آنها. ایده بازنشستگی در اواخر قرن نوزدهم و اوایل قرن بیستم مطرح شده است. قبل از قرن هجدهم، میانگین طول عمر انسان‌ها بین ۲۶ تا ۴۰ سال بود. امید به زندگی پایین، فقدان امنیت اجتماعی و فقدان ترتیبات بازنشستگی به این معنی بود که اکثر کارگران تا زمان مرگ خود به کار ادامه می‌دادند. آلمان اولین کشوری بود که مزایای بازنشستگی را در سال ۱۸۸۹ معرفی کرد. امروزه اکثر کشور‌های توسعه یافته و در حال توسعه سیستم‌هایی برای ارائه مستمری بازنشستگی در دوران سالمندی یا پیری دارند که توسط کارفرمایان یا دولت تامین می‌شود.

یک فرد ممکن است در هر سنی که بخواهد بازنشسته شود با این حال، قوانین یک کشور معمولاً به این معنی است که در یک کشور معین سن خاصی به عنوان سن استاندارد بازنشستگی در نظر گرفته می‌شود. همانطور که افزایش امید به زندگی در سالمندان را می‌بینیم و افراد بیشتر و بیشتری تا سنین بالا زندگی می‌کنند، در بسیاری از کشور‌ها سنی که در آن مستمری اعطا می‌شود در قرن بیست و یکم، اغلب به تدریج افزایش یافته است. سن استاندارد بازنشستگی از کشوری به کشور دیگر متفاوت است، اما به طور کلی بین ۵۰ تا ۷۰ سال است.

تاریخچه همسان سازی

با این اشارات بازنشستگی یعنی فراغت از کار و به اصطلاح عامیانه زمان آسایش و استراحت. اما در کشور ما به علت شرایط سخت اقتصادی که از دولت به دولتی دیگر گویی این اوضاع فقط دست به دست می‌شود و به علت افزایش بی رویه و لجام گسیخته قیمت‌ها و شرایط سخت صندوق‌های بازنشستگی که از آن به عنوان ابر بحران نیز یاد می‌کنند بسیاری از بازنشستگان مجبورند به دنبال ممر درآمدی برای گذران زندگی خود باشند؛ و دولت‌ها برای اینکه این نقصیه را به نحوی جبران کند اقدام به ترمیم حقوق سالانه بازنشستگان می‌کند و در مورد اخیر مصوبه همسان سازی حقوق بازنشستگان در مجلس تصویب شده است و الزامی قانونی است که باید اجرا شود. اما برای مستمری بگیران سازمان اجتماعی فقط یکبار ۳ میلیون به صورت علی الحساب نزدیک انتخابات ریاست جمهوری واریز شد و دیگر خبری نیست و این مساله واکنش بسیاری را برانگیخته است. چنانچه حجت‌الاسلام علیرضا سلیمی، سخنگوی هیأت‌رئیسه مجلس شورای اسلامی گفت: «اگر قانون همسان‌سازی حقوق بازنشستگان هر چه سریع‌تر اجرا نشود؛ مجلس ورود می‌کند. وی با اشاره به لزوم و اهمیت همسان‌سازی حقوق بازنشستگان، گفت: مجلس در ابتدا لایحه برنامه هفتم را کلاً به‌خاطر بحث همسان‌سازی حقوق بازنشستگان رد کرد، بعد دولت، بندی را به برنامه هفتم اضافه کرد که در آن گفته شده بود یک درصد ارزش‌افزوده به‌عنوان پرداختی به بازنشستگان اضافه شود. سخنگوی هیأت‌رئیسه مجلس شورای اسلامی عنوان کرد: پس از شهادت رئیسی بنده با آقای پزشکیان صحبت کردم و همسان‌سازی حقوق بازنشستگان از مواردی بود که بنده درباره آن با جناب پزشکیان جلسه خصوصی گذاشتم. ایشان هم قول داد تا به قانون همسان‌سازی عمل کند. این مورد که قانون نیز هست و باید عمل شود.»

موافقت دولت دوازدهم با لایحه دائمی شدن متناسب‌سازی

هیأت وزیران دولت دوازدهم با هدف استمرار متناسب سازی حقوق بازنشستگان با شاغلان پس از پایان برنامه ششم توسعه و به منظور برقراری عدالت در نظام پرداخت و رفع دغدغه و بهبود معیشت بازنشستگان و مستمری بگیران، «لایحه دائمی شدن متناسب سازی حقوق بازنشستگان با شاغلان» را به تصویب رساند. اما دولت سیزدهم، در اولین مواجه خود با تنظیم بودجه سال ۱۴۰۱، لایحه همسان‌سازی حقوق بازنشستگان را که با مشارکت محمدباقر نوبخت و در ماه‌های پایانی کار دولت دوازدهم، به مجلس ارائه شده بود، پس گرفت. «علی بهادری جهرمی»، سخنگوی دولت وقت هم در پاسخ به این پرسش ایلنا که دولت چه جایگزینی برای لایحه‌ای که از مجلس پس گرفته در دست دارد، گفت که دولت در پی راهکار است و رئیس جمهوری در مورد صدور این راهکار دستوری را صادر کرده است. هرچند جهرمی به جزییات این راهکار اشاره نکرد، اما با رویکردِ منتقد عملکر دولت گذشته، یادآور شد که در دولت قبل یک تعداد لوایح غیرکارشناسی ارائه شد که البته بخش‌های مختلف دولت هم مخالف آن‌ها بودند». وی نحوه ارائه این لوایح را «دومینووار» خواند و تاکید کرد که این دولت به دنبال «نقشه اصلاحی جامع» است که حوزه‌های استخدام و بازنشستگی را دربرگیرد.

آخرین اخبار از همسان‌سازی

در روز‌های اخیر، احمد میدری با اعلام اینکه قانون متناسب سازی ۱۳۰ هزار میلیارد تومان منبع نیاز دارد، گفت تا چند هفته دیگر شیوه نامه دقیق قانون متناسب‌سازی مستمری بازنشستگان نهایی می‌شود. میدری درباره اینکه احکام همسان‌سازی کی زده می‌شود؛ گفت: هدف همه این بوده که به همین حداقل بگیر‌ها کمک بشود.

به گزارش ایلنا؛ وقتی خبرنگار می‌پرسد: کی؟ امسال ۶ ماه دیگر داریم؟ و وزیر کار می‌گوید: یک بخشی از آن که دست سازمان برنامه و بودجه است امیدواریم تا دو ماه پرداخت شود و هماهنگی بین دستگاه این‌ها جای خودش ان شاالله پرداخت می‌شود.

 در نهایت

بازنشستگان چه کشوری و چه تامین اجتماعی با توجه به وضعیت اقتصادی جامعه با مشکلات بسیاری دست به گریباند؛ و در این شرایط مجبور به انجام کار‌هایی که شاید با شأن کاری سابق آن‌ها هم در تضاد باشد، هستند تازه این در مورد افرادی است که از سلامت جسمی برخوردارند. آقایان مسئولان بازنشستگان تامین اجتماعی چشم انتظار اجرای قانون همسان سازی هستند تا شاید در این رقابت نابرابر با تورم به عنوان کمکی برای آن‌ها باشد. در این مورد سرعت چیزی خوبی است.