اهمیت نسل Y و Z در انتخابات ریاست جمهوری

متولدان ایران اسلامی وقتی شمع تولد 18 سالگی خود را خاموش کرده و وارد نوزدهمین سال عمر خویش می شوند، دو امتیاز از قانون را به عنوان هدیه تولد خود دریافت می دارند. نخست اجازه اخذ گواهینامه رانندگی و دوم اجازه شرکت در انتخابات و مشارکت در تصمیم گیری های سیاسی و اجتماعی. برای انتخابات ریاست جمهوری 8 تیر 1403، کلیه متولدان 8تیر 1385 و ماقبل آن می توانند شناسنامه به دست، پای صندوق حاضر شده و اعلام حضور و رای نمایند. 

به گزارش یوکسیت، جواد عبدل زاده، فعال فرهنگی در مطلبی در فرهیختگان نوشت: در آخرین انتخابات برگزار شده در کشور که مربوط به انتخابات مجلس خبرگان و مجلس شورای اسلامی در اسفند 1402 بود، بالغ بر 61 میلیون نفر واجد شرایط حضور در پای صندوق رای بودند و این آمار طبعا با عددی مشابه، در انتخابات پیش رو نیز صادق است. این 61 میلیون نفر، اکثرا از چهار نسل بچه بزرگ ها، Xو Yو Z هستند. یعنی متولدان 1325 تا 1385. (متولدان 1385 تا 1391 که جزء نسل Z به حساب می آیند در این انتخابات امکان حضور نخواهند داشت). حال می خواهیم اندکی در باب خاطرات سیاسی این چهار نسل با یکدیگر سخن گوییم تا چراغ راهی باشد برای انتخابات پیش رو. 
– نسل بیبی مورها یا بچه بزرگ ها (1343-1325) در جمهوری اسلامی ایران، تقریبا کلیه انتخابات را تجربه کرده و با هر 13 دولت گذشته خاطرات تلخ و شیرین فراوان دارند. طبعا درک کامل انقلاب اسلامی و جنگ تحمیلی، تعصب خاصی در ایشان از جهت لزوم دقت در حفظ انقلاب ایجاد کرده است. بسیاری از مسیولان مملکتی از این نسل بوده و اکثریت این نسل در سن بازنشستگی به سر می برند. 
– نسل X یا سیزدهمی ها (1359-1344) در جمهوری اسلامی از انتخاب دولت مقام معظم رهبری به بعد دارای تجربه مشارکت سیاسی بوده و در انتخاب مرحوم رفسنجانی و خاتمی و احمدی نژاد و روحانی و رییسی شهید، می توانسته اند مشارکت داشته باشد. اکثر کارمندان و شاغلان و فعالان اقتصادی حال حاضر کشور می توانند جزء این نسل به حساب آیند. این نسل شاید به مادی گرایی و فردگرایی مشهور شده باشد، اما بی شک مهم ترین مشخصه آن در ایران، تلاش برای کسب موقعیت اجتماعی شایسته بوده است. این نسل، فقدان بنیانگذار ایران اسلامی و انتخاب رهبر جدید در سال 1368 را به خوبی در خاطر داشته و قابلیت تجزیه وتحلیل سیاسی آن را داشته اند. 
– نسل هزاره یا Y (1375-1360) در جمهوری اسلامی، تجربه سیاسی شان بعد از دوم خرداد و دولت اصلاحات شکل گرفته و به نوعی با خاتمی، چپ را تجربه کرده و با احمدی نژاد راست بوده و با روحانی دوران اعتدال را سپری کرده اند. تحریم، تلخ ترین خاطره این نسل است. نسلی که بسیاری از آنها بچه دوران جنگ بوده و خود را نسل سوخته به شمار می آورند و از نظر تعداد بر هر سه نسل دیگر می چربند. انتخابات سال 1388 جزء اصلی ترین مشارکت های سیاسی این نسل و تلخ ترین خاطرات شان است. 
– نسل زومرها یا Z (1391-1376) که امکان مشارکت شان در انتخاب روحانی و رییسی شهید میسر شده و تجربه تلخ کرونا و زیست مجازی، خاطرات پررنگ نسل شان است. 
انتخابات پیش روی ریاست جمهوری که به خاطر حادثه پرواز اردیبهشت، یک سال زودتر از موعد مقرر برگزار می شود، از این چهار نسل تاثیر خواهد پذیرفت. بچه بزرگ ها، به نظر یا پای ثابتند و به تعداد یوکسیت شناسنامه شان افتخار می کنند یا همیشه غایب و مفتخر به سفید بودن شناسنامه هستند. این نسل تاثیر چندانی در انتخابات پیش رو نمی تواند داشته باشد؛ چراکه تعداد و رای شان، در سال های گذشته تقریبا ثابت و قابل پیش بینی است. (به جز سال 1388 که تحرکی عجیب از باب حضور از خود نشان داده و آمار مشارکت را بالا بردند). نسل X هم که بار خود را بسته و اندوخته ها را اندوخته اند، مقام و منصب ها را کسب و برخی بازنشسته شده اند، خریدنی ها را خریده و حال و احوال خود را به موقع خوش کرده اند و اکثرشان رسیده اند به مقرری یا حقوقی ثابت و پایدار، چندان تاثیری در انتخابات پیش رو نخواهند داشت. این نسل شاید فقط و فقط به وعده های نامزدها در باب تامین اجتماعی و آینده خوب برای بازنشستگان و سن بازنشستگی عکس العمل نشان دهند و بس. 
اما دو نسل تاثیرگذار باقی مانده. یعنی متولدان 1360 تا 1385. این 25 سال حیاتی. آنهایی که آینده نگری، خلاقیت و کارآفرینی، زیست در دنیای مجازی و خیرخواهی و اخلاق گرایی از مشخصه های بارزشان است. همان هایی که حق رای را تقریبا از کودکی و نوجوانی در خانه و مدرسه لمس کرده اند. خود را نه فقط اهل و محدود به ایران که شهروندی جهانی می پندارند. سلطه پذیر نیستند و آزادی های شخصی را ارج می نهند. دوست دار ارتباط و گفت وگو و تعاملند. خوب بلدند از دل کوه های ناهموار برای خویش راهی ساخته، دست به کارآفرینی و کسب درآمد بزنند.

این دو نسل بیشترین تاثیر را در انتخابات پیش رو می توانند داشته باشد. اما چرا؟

1. آینده اقتصادی خود و فرزندان خویش را مهم می دانند و می دانند که چقدر سیاست بر اقتصاد تاثیرگذار است. 
2. بیشترین مشکلات ناشی از تحریم را این دو نسل، مخصوصا نسل Y تجربه کرده اند؛ چه از لحاظ اقتصادی، چه از جهت محدودیت های تحصیلی و چه از جهت دستیابی به آخرین امکانات روز جهان. و می دانند که سیاستمدار انتخابی چقدر روی رفع تحریم موثر است. 
3. بیشترین حسرت های ممکن در بین نسل ها، مربوط به این دو نسل است. حسرت شادی و عدم ترس از بحران ها، حسرت نداشته ها و عدم دسترسی آزاد به امکانات روز جهان، حسرت نداشته های ناشی از تبعیض ها و فاصله های طبقاتی، حسرت رسیدن های سهل به خاطر افزایش ناموزن جمعیت و صف های همیشه موجود، حسرت میزنشینی سهمیه ها و بسیاری از این قبیل حسرت ها که به هیچ وجه دوست ندارند تمدید یا برای نسل بعد از خود، ارث بگذارند. 
4. پرسشگری در ذات این دو نسل است و تحمل جواب های سربالا، غیرمنطقی و فریبکارانه برایشان غیرقابل تحمل است. 
5. به محیط زیست علاقه مند هستند. هم به فضای پیرامونی خویش و هم به اخلاق زیستی حاکم بر آن. تنگی نفس در هوای آلوده و دلتنگی در فضای غیراخلاقی را به خوبی درک کرده و از آن گریزانند. می دانند اصلاح از حاکمان بایستی شکل پذیرد. 
و بسیاری از این دلیل ها که می توان از تاثیر این دو نسل در انتخابات شماره کرد و نوشت. اما راه چاره کدام است؟
طبق آمار 20 میلیون و 371 هزار نفر متولدان دهه شصت و 12 میلیون و 869 هزار نفر متولدان دهه هفتاد و 5 میلیون و798 هزار نفر متولدان نیمه دهه هشتاد هستند. یعنی حدود 39 میلیون نفر از جمعیت هدف. یعنی چیزی حدود 60 درصد واجدان شرایط می توانند در این بازه سنی و متعلق به این دو نسل تاثیرگذار باشند. دو نسلی که برای حضور نیازمند ترغیب که نه، بلکه تحریک و اقناع کامل برای نقش آفرینی می باشند. 
نامزدهای محترم انتخابات ریاست جمهوری به کدام زبان و به کدام روش می خواهند با این دو نسل گفت وگومحور، به مذاکره بپردازند؟ آیا این دو نسل را همچون نسل X می توانند به وعده ها دلخوش دارند؟ آیا می توانند همچون بچه بزرگ ها، به رای ثابت و همیشگی و احساس تکلیف شان امیدوار باشند؟ 
از نامزدهای انتخابات، انتظار می رود در مقابل این دو نسل تاثیرگذار موارد زیر را مدنظر داشته باشند. 
1. این طیف وسیع، خواهان ارتباط با جهان، زیست جهانی، رفع محدودیت ها و حصارهای خود ساخته است. 
2. این طیف پرجمعیت خواهان ثبات سیاسی برای نیل به ثبات اقتصادی و اجتماعی بوده و از جنگ و جدل و جنجال و بحران بیزار است. 
3. این دو نسل، نسل های مجازی بوده و با فضای مجازی بزرگ شده اند. اینترنت و ارتباط مجازی برای زیست این دو نسل، حکم اکسیژن را دارد. 
4. پویایی و خلاقیت و نوآوری در ذات این دو نسل نهادینه شده. هرگونه ممانعت از بروز این قوه، عامل خمودگی و پسرفت خواهد بود. 
5. پرسشگری جزء آموزش های محوری این دو نسل بوده و بی پاسخ گذاشتن سوالات، جز دهن کجی به این قشر و از دست دادن همراهی شان، نتیجه دیگری درپی نخواهد داشت. 
6. خوب زیستن برای این طیف، محدود به وطن و خاک و میهن نبوده و عدم قدرشناسی از ایشان می تواند عامل مهاجرت و انتخاب وطن های جدید برایشان باشد. 
7. این طیف در عین خودمحوری و خودباوری، اخلاق گرا و دوستدار هم زیستی اصولی و درست بوده و جامعه محوری شان در اکثر اوقات می تواند به شرط برنامه ریزی درست، چاره ساز باشد. 

پایان خبر یوکسیت